Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr

Tam bir şeyler düzelmeye başladı diye umutlanıp sevinirken, başka yerden başka mevzular patlak veriyor. Zaten navlunlar çok yüksek seyrederken bir de üzerine Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yer alan bazı limanlarda meydana gelen vaka artışları ile yaşanan kapanmalar, krizi ve maliyetleri daha da yukarılara taşımış oldu.

Çin’in Shanghay ve Hong Kong Limanı ile ABD’nin San Pedro Körfezi ve Long Beach limanlarında vaka artışı sebebiyle kapasite bir hayli aşağılara düşmüş durumda. Ondan önce de Çin’in önemli limanları arasında yer alan Meishan terminali iki hafta süre ile kapatılmıştı. İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, kapanmanın özellikle ABD siparişlerinde gıda sektörü başta olmak üzere otomotiv, halı ve mekanik parçalar sektörünün olumsuz etkileneceğini belirtmişti. Aynı konuyla ilgili olarak demeç veren Otomotiv Sanayicileri Derneği Başkanı Haydar Yenigün’de parça tedariki anlamında sıkıntının eli kulağında olduğuna değinmişti geçtiğimiz günlerde. Yenigün, “Deniz ve hava taşımacılığında birim kilogram maliyetlerinde artışlar olduğunu söyleyebiliriz. Pandeminin seyri tedarik zinciri yönetiminde belirleyici rol oynayacaktır” derken Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp ise maliyetlerdeki büyük artıştan dolayı tüm sektörlerde fiyat artışları olduğundan söz etmiş. Özalp, yurtdışı tedarikçilerinizden üretilmesi için 1-2 ay önce verdiğiniz siparişinizi, artık 4-5 ay öncelere çekmek zorundasınız. Konjonktüre baktığımızda 2022 sonuna kadar lojistikteki darboğazların ve fiyat artışının düşmesi pek mümkün gözükmüyor demiş.

Bence iyimser bile konuşmuş Sayın Özalp. Bu konuda ben epey karamsarım ne yazık ki. Eğri oturalım doğru konuşalım, bu pandemi krizi öyle bilindik krizlerden değil. Aşılama oranındaki yükseliş devam etmediği, hastalık minimum seviyelere inmediği sürece benzer haberleri duymaya devam edeceğiz. Belki yukarıda bahsettiğim limanlar tekrar eski performansına yaklaşmış olabilir, ancak bu sorun bir başka limandan, sonra da bir başka limandan gelmeye devam edecek. 3-4 bin dolarlar seviyesinden 15-16 bin dolarları gören konteyner taşıma fiyatları zaten durumu açıklamaya yetiyor. Biliyorum ki aşılama karşıtı görüşe sahip olan kişiler bana tepki verecekler; ben pek de yorum yapmadım, rakamlar olanı biteni göstermeye yetiyor.

Pandeminin tavan yaptığı dönemlerde düşen talebin tam da canlanması söz konusu olduğu dönemde, taşımada yaşanan kriz, üreticiler açısından yeniden önemli bir sorun halini aldı. Ekipman krizlerinin de yine artacağını düşündüğümüzde sanayicilerimizi zor günlerin beklediğini ve şimdiden pozisyon almalarını hatırlatma ihtiyacı hissettim. Bir an önce kendilerine alternatif tedarik noktaları yaratmaları, farklı ve bol seçenekli tedarikçiler ile anlaşmaları rekabette avantajlı duruma geçmelerine büyük ölçüde yardımcı olacak. Aksi ise, pazarı yeni oyunculara terk etmek olabilir ki, bu da hüsrana yol açar.

Geçen yazımda özellikle batı ülkelerine ilişkin ihracatımızı arttırma fırsatından söz etmiştim. Yani madalyonun temiz ve iyi tarafından. Hani dedim, bu kez de diğer yüzünü göstereyim ki, fırsatların yanında tedbirleri de almak gerektiğini hep beraber düşünüyor olalım.

Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Dünden sonra, bugünden önce

Enflasyon: Öğrenilmiş çaresizlik

Ortaya karışık program

Haydi büyüyelim

Biz susalım veriler konuşsun

Döviz mi yükseliyor, TL’mi değer kaybediyor

Bozulan tedarik zinciri

Dönelim ekonomiye

Biraz FED, biraz enflasyon, biraz IMF; bu biziz işte

Dünün sonu, yarının başlangıcı

Büyüsek mi büyümesek mi?

Yabancı sermaye mi, yalancı sermaye mi?

Gümrük Birliği’nin mi 25. yılı, AB kapısında beklemenin mi?

Nakliyecilerin yarışı kızıştı. Denenmişler mi, değişimciler mi?

Kripto paralar hobi mi, yoksa gerçekten para mı?

Yükselen maliyetler

Diyorlar ki, cep telefonu tuvalet kağıdı olarak ithal edilebilirmiş?!

e-Ticaret ile teknoloji TOBB’da buluştu

Sıkça sorulmayan sorular

Üretimi sevsek mi?

Dış ticaretin yönü

Globalizmden glokalizme

Suez

Yurtdışı Lojistik Merkezler

Ayşe teyze e-ihracata da başladı

İhracatçının çilesi bitmez

Tedarik edebilsek satacağız

Hangi ambargo daha iyi?

Hoş bulduk Avrupa Birliği

Kime gelişmiş ülke denir?

Aynı yollardan gidip farklı sonuçlar beklenir mi?

Aldık mı mesajı?

Harika bir yılı geride bırakırken…

Esnaf deyip geçmeyin

Anneme perakendeci olduğumu söylemeyin o beni halen mutlu bir insan sanıyor…

Menşede takıldık

İzmir’de deniz göründü

Böyle kapanmaz

Ya dışındasındır çemberin ya da içinde yer alacaksın

Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr

Pandemi öncesine dün, sonrasına ise bugün diyelim ve bizi bekleyen geleceği ve fırsatları bir gözden geçirelim.

– Dün Avrupa’lı iş insanları mesafe dinlemeksizin Uzakdoğu ülkelerine seyahat ediyorlar ve rahatça gezebiliyorlar, diledikleri kadar bu ülkelerde kalabiliyorlardı. Fuarlara katılıyor fabrika ziyaretleri yapıyorlardı. Bugün o ülkelere seyahat şöyle dursun, bilhassa Uzakdoğu’dan gelecek ziyaretçileri dahi neredeyse kabul etmiyorlar, mümkün olduğunca etmemeyi tercih ediyorlar. Aşı tercihleri de bunu ortaya koyuyor zaten. Ticaret uzak coğrafyalardan yakın coğrafyalara kaydı. Ve bu eksen değişimi hızla devam edecek.

– Dün uzak coğrafya ile batılı ülkeler arasında taşıma problemleri yoktu ve navlunlar bu denli yüksek değildi. Bugün konu büyük bir problem halini almış durumda ve yakın coğrafyalar ile ticaret ister istemez daha cazip ve daha ekonomik hale bürünmüş durumda. Uzak coğrafyalar ise bu kez gerçekten uzak düşmüş halde.

– Dün, yaşanan bir pandemi olmadığı için toplumlar arasında sağlık kavramına bakışa dair bir görüş ayrılığı olmadığı gibi böyle bir gündem de söz konusu değildi. Bugün, ortaya çıkan pandemi ile kültürlerin sağlığa ve salgın hastalıklara bakış ve yaklaşımları arasındaki fark daha belirgin hal aldı. Bu da ister istemez benzer kültürde olan ülkelerin yakınlaşmasına, olmayanların ise uzaklaşmasına yol açtı. Ve öyle de devam edecek görünüyor.

– Dün tedarik zincirindeki anlayış, tüketimin çok hızlı olması, uzak coğrafyalardan rahatlıkla yüksek miktarda tedarik yapılabilmesi ve maliyetlerin kabul edilebilir düzeyde olması şeklinde gerçekleşirken, burada da belirgin bir farklılaşma meydana geldi. Bugün tedarik zinciri yakın coğrafyalardan, daha az ama daha nitelikli ürün temin etmek şeklinde evrilmeye başladı. Tüketimde bir azalma olmamasına rağmen, tercih edilen ürünler, iş seyahatlerinin de elverdiği şekliyle yakın coğrafyadan tedarik edilmeye, satış ve pazarlamanın da yakın coğrafyada yer alan ülkelere yönelik olması şeklinde bir evrimin de var olduğunu söylemek mümkün.

– Dün tasarruf daha ön planda iken, bugün insanlar daha fazla tüketmeye, yaşanılan anı daha iyi değerlendirmeye çabalar oldular. Bir süre meydana gelen arz kısıtları sonrası talep patladığı için, arz eski seviyesine ulaşsa dahi yetersiz kaldı. Dün yastık altında duran değerler, bugün yastığın üzerine çıktı ve piyasaya tüketim olarak yansıdı. Enflasyonun sebepleri incelendiğinde de bu sonuçlara ulaşmak mümkün.

– Dün sağlığa dair harcamalar daha kısıtlı iken, bugün artık kişisel sağlık yatırımları da, kitlesel yatırımlar da artış gösterdi. Sağlık turizmi önemli bir hal aldı.

– Dün de e-ticaret vardı, ama özellikle ülkeler arası bu denli hızlı değildi, son tüketiciye ulaşmak böylesine kolay öngörülmüyordu. Bugün son tüketicinin nerde olduğuna bakılmaksızın pek çok firma e-ticaret ile tüm kitlelere ulaşır hale gelmeye başladı. Lojistik servis sağlayıcılar da düne göre bugün farklı çözümler üretir oldular. Güçlü karayolu filosu ile yakın coğrafyaya ulaşabilmek büyük bir avantaja dönüştü.

– Dün mağaza açmak popülerdi, bugün internette mağaza sahibi olmak.

– Dün tüm ziyaretler yüz yüze idi, bugün büyük ölçüde online.

Bahsettiğim tüm değişimlerin ülkemiz için önemli fırsatlar yarattığını sanırım yukarıdaki karşılaştırmalarım ile net olarak görüyoruz. Yakın coğrafya diye adlandırdığımız Avrupa ülkeleri ile ticaretimizi geliştirmek için önemli bir gelecek bizi bekliyor. İş insanlarımızın bu dönemde atağa kalkıp, böylesine önemli bir fırsatı kaçırmamalarını şiddetle tavsiye ediyorum. Hatta daha öte, içim içimi yediği için de sürekli dile getiriyorum. İhracat için önümüzdeki imkanları pervasızca harcamayıp, ille de marka olacağım yoksa yokum demeksizin bu konuda çaba harcamalıyız. Ben ihracat yapamam, benim için çok zor demeden hem de.

Eğer dünden sonra ile bugünden öncenin arasını iyi yakalayabilir ve zamanı orada durdurarak, hazırlıklarımızı buna göre şekillendirebilir, fırsatlara odaklanmayı başarabilirsek, bilin ki değişimi yakalamışız demektir.

Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Enflasyon: Öğrenilmiş çaresizlik

Ortaya karışık program

Haydi büyüyelim

Biz susalım veriler konuşsun

Döviz mi yükseliyor, TL’mi değer kaybediyor

Bozulan tedarik zinciri

Dönelim ekonomiye

Biraz FED, biraz enflasyon, biraz IMF; bu biziz işte

Dünün sonu, yarının başlangıcı

Büyüsek mi büyümesek mi?

Yabancı sermaye mi, yalancı sermaye mi?

Gümrük Birliği’nin mi 25. yılı, AB kapısında beklemenin mi?

Nakliyecilerin yarışı kızıştı. Denenmişler mi, değişimciler mi?

Kripto paralar hobi mi, yoksa gerçekten para mı?

Yükselen maliyetler

Diyorlar ki, cep telefonu tuvalet kağıdı olarak ithal edilebilirmiş?!

e-Ticaret ile teknoloji TOBB’da buluştu

Sıkça sorulmayan sorular

Üretimi sevsek mi?

Dış ticaretin yönü

Globalizmden glokalizme

Suez

Yurtdışı Lojistik Merkezler

Ayşe teyze e-ihracata da başladı

İhracatçının çilesi bitmez

Tedarik edebilsek satacağız

Hangi ambargo daha iyi?

Hoş bulduk Avrupa Birliği

Kime gelişmiş ülke denir?

Aynı yollardan gidip farklı sonuçlar beklenir mi?

Aldık mı mesajı?

Harika bir yılı geride bırakırken…

Esnaf deyip geçmeyin

Anneme perakendeci olduğumu söylemeyin o beni halen mutlu bir insan sanıyor…

Menşede takıldık

İzmir’de deniz göründü

Böyle kapanmaz

Ya dışındasındır çemberin ya da içinde yer alacaksın

Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr

Tedarik zincirinin ne olduğuna ve neden bozulduğuna değinmeden önce, konunun baş aktörlerinden lojistikten söz etmek isterim evvela. Bozulan tedarik zincirinde lojistiğin payı hayli büyük. Bunu sakın ola lojistik firmaları kendi üzerlerine alarak olumsuz bir durumdan söz ettiğimi düşünmesinler, zira ana konu pandemi ile meydana gelen yüksek maliyetler. Ancak yeri gelmişken, lojistiğin önemine de bir parça değinelim. Sonrasında diğer baş aktör olan hammadde sıkıntısının dünyanın tedarik zincirine verdiği zarara değineceğim.

Lojistik çok fonksiyonlu bir kavram ve dünyadaki tedarik zincirinin işlemesinde büyük bir paya sahip. Başta taşımacılık olmak üzere, depolama, dağıtım, uluslararası işleyişte gümrükleme, antrepo hizmetleri, envanter yönetimi, stok yönetimi, risk yönetimi gibi bir çok kavramı içinde barındırıyor. Satınalınması gereken hammadde, aramamül yahut mamulün uygun koşul, maliyet ve olması gereken zamanda tesliminin sağlanabillmesi, depolarda, modern bir anlayışla depolanabilmesi, ithal edilecek ürünlerin ülke mevzuatlarına uygun şekilde gümrüklenebilmesi, gerektiğinde bazı elleçleme ve katma değerli işlemlere tabi tutulabilmesi, fabrikalara veya satışa hazır ürünler ise son noktaya kadar modern araçlarla dağıtım ve teslimatının sağlanması, ihraç konusu ürünlerin dünyanın dört bir köşesine uygun koşul, maliyet ve yine doğru zamanlarda tesliminin sağlanabilmesi, tüm bu işlemler esnasında risklerin doğru bir şekilde yönetilerek ürünlerin sigortalanması gibi pek çok fonksiyon lojistik hizmetlerinin altında yer almakta.

Buraya kadar lojistiğin önemine ve tedarik zinciri içerisindeki yerine değinmeye çalıştım. Tedarik zincirinden tam kastımızın ne olduğuna da kısaca değinmek gerekirse, ürün ya da hizmetlerin tedarikçiden müşteriye doğru hareketlerini kapsayan ve bu süreç içerisindeki örgütler, insanlar, teknoloji, faaliyetler ve kaynaklar sistemlerinin bütününe verilen isim olarak bahsetmek mümkün. Tedarik zinciri faaliyetleri sürecinde, doğal kaynaklar, hammaddeler ve bileşenler, nihai ürün haline getirilir ve son müşteriye teslim edilir. Diğer bir deyişle müşteriye, doğru ürünün, doğru zamanda, doğru yerde, doğru fiyata tüm tedarik zinciri için mümkün olan en düşük maliyetle ulaşmasını sağlayan malzeme, bilgi ve para akışının entegre yönetimidir.

Tedarik zinciri görüldüğü gibi yalnızca lojistiğin başarısı ile ölçümlenebilen bir kavram değildir. Pek çok bileşen vardır, hammaddelerin sürdürülebilir şekilde temin edilebilmesi de burada kritik bir faktördür.

2020’nin hemen başlarında Çin’in paniklemesi ile pek çok sektörün hammaddesi niteliğinde olan çelik başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki yükseliş, yüksek fiyatlara rağmen temin ve tedarik sıkıntısı, ardından da denizyolu taşımalarında meydana gelen misli misli yükseliş ve bunun da halen sürmesi tedarik akışını büyük ölçüde sekteye uğrattı. Pek çok sektör eski sistemini yakalayamazken, büyük üreticilerin veya ithalatçıların uzun dönemli kontratlarının altında özellikle küçük ve orta ölçekli firmalar ezildiler. Onların kendilerine bir koruyucu şemsiye açmaları da ne yazık ki mümkün olamadı ve maksimum seviyedeki maliyetlere rağmen halen rekabet etme gayretlerini sürdürüyorlar. Bozulan tedarik zincirinin enflasyon üzerinde yarattığı etkiyi bütün dünyada hissetmek bir yanda dursun, bu durum gelir dağılımını da büyük ölçüde hasara uğratmış oldu.

Hepimizin merak ettiği soru, bozulan tedarik zincirinin ne zaman yeniden sağlıklı hale geleceği ve stabil olabileceği. Bu sorunun cevabını vermek hayli zor. Evvela pandemi ile mücadelede çok daha fazla yol alınması ve gündemden çok büyük ölçüde çıkması şart. Üstelik tüm dünya için. Bilhassa gıda sektöründeki akışın yeniden düzene girmesinin hepsinden daha uzun süreceğini düşünmekle birlikte, eninde sonunda yeniden eski günlere dönülebileceğini düşünenlerdenim. Ancak taşıma fiyatları eski düzeyine inecek gibi durmuyor, bunu da sık sık dile getiriyorum.

Tüm firmalara eski günlerin gelmesini beklemek yerine, yeni kabuller ile yeni bir düzen kurmalarını şiddetle tavsiye ediyorum. Kendilerine yeni tedarikçiler bulabilir, mevcut maliyetlerinde iyileştirmelere gitmek için çabalayabilirler. Yeni düzene göre yeni tedarik zincirini tesis etmelerini şiddetle öneriyorum. Başka çare ne yazık ki yok. En azından bir süre daha. Devletimiz ve bakanlıklarımız bu esnada firmalarımıza daha fazla destek sağlar ve yanında olur mu veya olmalı mı; hiç şüphesiz. Bu eşiği atlatmada belki de en önemli unsurlardan bir tanesi bu. Duyanlar, duymayanlara söylesin.

Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Dönelim ekonomiye

Biraz FED, biraz enflasyon, biraz IMF; bu biziz işte

Dünün sonu, yarının başlangıcı

Büyüsek mi büyümesek mi?

Yabancı sermaye mi, yalancı sermaye mi?

Gümrük Birliği’nin mi 25. yılı, AB kapısında beklemenin mi?

Nakliyecilerin yarışı kızıştı. Denenmişler mi, değişimciler mi?

Kripto paralar hobi mi, yoksa gerçekten para mı?

Yükselen maliyetler

Diyorlar ki, cep telefonu tuvalet kağıdı olarak ithal edilebilirmiş?!

e-Ticaret ile teknoloji TOBB’da buluştu

Sıkça sorulmayan sorular

Üretimi sevsek mi?

Dış ticaretin yönü

Globalizmden glokalizme

Suez

Yurtdışı Lojistik Merkezler

Ayşe teyze e-ihracata da başladı

İhracatçının çilesi bitmez

Tedarik edebilsek satacağız

Hangi ambargo daha iyi?

Hoş bulduk Avrupa Birliği

Kime gelişmiş ülke denir?

Aynı yollardan gidip farklı sonuçlar beklenir mi?

Aldık mı mesajı?

Harika bir yılı geride bırakırken…

Esnaf deyip geçmeyin

Anneme perakendeci olduğumu söylemeyin o beni halen mutlu bir insan sanıyor…

Menşede takıldık

İzmir’de deniz göründü

Böyle kapanmaz

Ya dışındasındır çemberin ya da içinde yer alacaksın

Kaynak: İSO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Ertuğrul KILIÇ
SMMM, Bağımsız Denetçi Sorumlu Ortak
ertugrul.64@gmail.com

Bu başlığı kullanmak nereden çıktı diye bir soru aklına gelebilir birçok insanın. Haklı olarak lonca düzeni neresi, yaşadığımız çağın ekonomik birimlerin örgütlenme düzeni neresi.

Doğru. Lonca düzeni Feodal Toplum düzeninin içerisinde yer alan bir örgütlenme biçimi. Feodal toplum düzeninde toprağa dayalı serflik düzeni içerisinde kentler, zanaata ve ticarete dönük –lonca düzenine- dayanmaktadır.  Lonca düzeni ise usta –çırak ilişkisi üzerine kuruludur.

KOBİ’ler ise yaşadığımız dünyada sanayi toplumu olarak ifade edilen kapitalist toplumun bir kurumu.

Üretim biçimleri değişiyor, toplumlarda değişiyor. Yeni gelişen üretim biçimi sanayi toplumu üretim biçiminin değişmekte olduğu, bilgi ve teknoloji toplumuna doğru yol alındığı çeşitli çevrelerce geniş kabul görmektedir.

Hal böyle iken, KOBİ’lerin bugün içerisinde yaşadığı sorunlar usta çırak düzeni içerisinde yürümektedir. Belli ölçeğin altında kalan KOBİ’lerin kurucuları her ne kadar bir kısmı eğitimli de olsa, usta çırak ilişkisi içerisinde yetişerek işyerlerini kurmaktadırlar.

Birçok KOBİ’nin bu nedenle sermaye yetersizliği çektiği finansal yapılarında görülmektedir. Birçoğu öz sermaye yetersizliği nedeniyle borçlanarak iş yapmakta uzun dönem yatırım malları için kendi kaynakları yetmemektedir.

Dünya ekonomileri ve ülke ekonomileri en küçük bir ekonomik sarsıntıya girmesinde çok zor bir durumla karşı karşıya kalmaktadırlar. Sermaye yetersizliğinin kurumsallaşmayı sağlayamaması yönetim, finansman, organizasyon, pazarlama gibi fonksiyonları ticari bir mantıkla inşa edememelerine neden olmakta.

TÜİK’in 2016 yılı İş Kayıtları verilerine göre, ülkemizde toplam 3 milyon 646 bin 392 KOBİ ölçeğinde işletme bulunmakta olup, bu sayı tüm işletmelerimizin %99.83’üne denk gelmekte, toplam istihdamın %76,7’sini sağlamaktadır. Bu oranlar ülke ekonomisinde KOBİ’lerin yeri ve öneminin büyüklüğünü çarpıcı olarak göstermektedir.

KOBİ’lerin en büyük sorunlarının başında verimlilik problemi gelmektedir. İçerisinde bulundukları ekonomik ortamın kuşatması altında birçok yetersizliklerle çalışmaktadırlar. Büyük oranda yetersiz öz kaynak ve insan gücü eksikliğinden kaynaklanan yetersizlikler nedeniyle sürekliliklerini devam ettirmekte sorunlar yaşamaktadırlar.

Sermaye yetersizliği, yeterli teknolojik alt yapıya sahip olunmaması üretim tüketim ve tedarik zincirinde ucuz, etkili ve kalıcı zincirlerin oluşturulamaması her yeni üretim ve pazarlamada yeni maliyetlere neden olmaktadır.

Temel neden işletme sahiplerinin, kurucularının öz kaynaktan yoksun olarak başladıkları iş hayatına sürekli dış kaynağa ihtiyaç duyarak sürdürmek istemeleri verimsiz ve ömür törpüleyen bir organizasyona dönüşmelerine yol açmaktadır. Araştırma ve geliştirmeye yeterli kaynak ve personel ayrılamaması gelişen üretim biçimine uyum sağlayamamayı ve ekonomik hayattan koparak verilen emeğin ve sermayenin yok olmasına neden olmaktadır.

Geri kalmış ve gelişmekte olan ekonomilerin sanayi toplumunun üretim ve sermaye biçimini yakalamaları neredeyse imkânsız hale gelmektedir. Günümüzde bunu inşa etmek yerine yeni gelişen toplumsal üretim biçimini kavrayarak kıt kaynakların daha verimli şekilde kullanılarak toplumsal refahın ve kalkınmanın yeni bir biçimini inşa etmenin gerekli ve zorunlu hale geldiğini göstermektedir.

Bilgi ve teknolojiyi kullanarak yaratıcı fikirlerin oluşmasına uzman kurumlar kurarak kıt kaynakların daha verimli kullanılmasına hizmet edecek yeni bir üretim biçimine ihtiyaç vardır. Düşük meblağlara, Konteynırlar dolusu mal ihraç ederek değil, eğitim sistemini bilimin ışığında geliştirerek, yeniçağın ihtiyaçlarına göre katma değeri yüksek ürünler üreterek yapılacak organizasyonlar örgütlenmelidir.

KOBİ’leri usta çırak ilişkilerinden çıkarıp, START UP olarak ifade edilen sıçramalı organizasyonlar vasıtasıyla yeni fikirlerin gelişmesinde yol açacak organizasyonlar oluşturulmalıdır. (ABD merkezli oyun şirketi Zynga’nın CEO’su Frank Gibeau, Türk oyun şirketi Peak’i 1,8 milyar dolara satın aldıklarını açıkladı -Basın Haberi)

Sermaye yetersizliği lonca düzenini sürdürmemize ve kıt kaynaklarımızın yok olmasına neden olmaktadır. KOBİ’ler bu düzenden kurtarılarak, sürdürülebilir bir ekonomik sistem için bilgi ve teknolojiye yatırım yapacak yol gösterici organizasyonlarla çağı yakalamanın peşine düşmeliyiz.

Kaynak: SMMM – Bağımsız Denetçi Sorumlu Ortak Ertuğrul KILIÇ’ın Özel İzni ile yayınlanmıştır. Yazının Tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

İşten Çıkarılan ve Sigortasız Çalıştırılan İşçilere Yeni Bir Fırsat

Vergi Afları ve Çalışanların Vergi Yükü

Pandemi Sürecinde Çalışılmadan Geçen Sürelerin Kıdem Tazminatına Etkisi

İşletmelere Vergi Yapılandırılması Yerine, Karşılıksız Sermaye Konulmalı

Esnek Çalışma Kıdem Tazminatının Ölüm Fermanı

Kıdem Tazminatı – Tamamlayıcı Emeklilik Ve Çalışma Hayatına Etkileri-3

Kıdem Tazminatı – Tamamlayıcı Emeklilik Ve Çalışma Hayatına Etkileri-2

Kıdem Tazminatı – Tamamlayıcı Emeklilik Ve Çalışma Hayatına Etkileri

KOBİ’ler İçin Borçlandırma Yerine, Sermaye Katılım Ortaklığı Kurulmalı

İşletmelerin Binek Otomobil Maliyetlerinin Giderleştirilmesi Ve Amortisman Kâbusu Bitmiyor!

VUK 353/1‘de Yapılan Değişiklik Ve Elektronik Faturada Ceza Uygulaması.

Elektronik Fatura Yerine Kâğıt Fatura Kesilirse Ceza Uygulanabilir Mi?

Kaynak: İTKİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: TOBB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: İTO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.