Tasfiyeye Giren Şirketler Enflasyon Düzeltmesi Yapacak mı?

Enflasyon düzeltmesi, uzun bir aradan sonra 31.12.2023 tarihli bilançolardan başlamak üzere belli şartlar dahilinde Türkiye’deki işletmelerin uygulaması gereken önemli bir muhasebe ve vergi düzenlemesi haline gelmiştir. Yüksek enflasyon dönemlerinde şirketlerin finansal tablolarını gerçeğe uygun hale getirmek amacıyla uygulanır. Ancak, tasfiye ve iflas sürecindeki şirketler açısından enflasyon düzeltmesi farklı bir şekilde ele alınmaktadır. 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapacak olan tasfiye sürecindeki şirketlerin, elde ettikleri kâr veya zarar farklarının kazancın tespitinde dikkate alınmayacağı belirtilmiştir.

Enflasyon Düzeltmesi ve Vergisel Düzenlemeler

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, 1 Kasım 2024 tarihli Vergi Usul Kanunu Sirküleri 176 ile enflasyon düzeltmesi uygulamalarına dair detayları açıklamıştır. Bu düzenlemeye göre:

Bankalar, finans kuruluşları, sigorta ve reasürans şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, sermaye piyasası kurumları ve tasfiye halindeki şirketler dahil olmak üzere belirlenen mükellef gruplarının 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmaları gerekmektedir.

Ancak, bu düzeltmeden kaynaklanan kâr/zarar farkları kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Bu uygulamanın amacı, şirketlerin finansal raporlamalarını enflasyonun etkilerini ortadan kaldırarak daha sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, ancak aynı zamanda vergi hesaplamalarında bu farkların vergisel kazanç olarak dikkate alınmamasını sağlamaktır.

Tasfiye Sürecindeki Şirketler İçin Enflasyon Düzeltmesi Nasıl Uygulanacak?

Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33. maddesi kapsamında, tasfiye ve iflas sürecinde olan şirketler için uygulanacak enflasyon düzeltmesi şu şekilde özetlenebilir:

Tasfiye sürecindeki şirketler de enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadır ve bu işlemleri bilanço ve gelir tablolarında göstermek durumundadır.

Ancak, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan kâr veya zarar farkı, vergilendirilecek kazanç hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Enflasyon düzeltmesi zararının oluşması durumunda, bu zarar beyanname üzerinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak kaydedilecektir.

Enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan kârın ise beyannamede “diğer indirimler” satırına yazılması gerekmektedir, böylece bu kârın da vergisel kazanç hesaplamasına dahil edilmesi engellenecektir.

İlgili Yasal Düzenlemeler ve Tebliğ Açıklamaları

Bu uygulama, 555 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında ayrıntılı şekilde açıklanmıştır. Tebliğe göre, tasfiye sürecindeki şirketlerin dönem sonlarında enflasyon düzeltmesi işlemlerini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Ancak, yapılan düzeltme işlemlerinin finansal tablolara yansıtılmasına rağmen, vergisel anlamda kazanç hesaplamalarına etkisi olmayacaktır.

Sonuç olarak

2024 yılında tasfiye ve iflas sürecinde olan şirketler için enflasyon düzeltmesi uygulaması yürürlükte olacaktır. Ancak, düzeltme işlemlerinden doğan kâr veya zarar farkları, şirketlerin vergisel kazanç tespitinde dikkate alınmayacaktır. Bu uygulamanın amacı, şirketlerin enflasyon etkilerini finansal tablolarında gösterebilmelerini sağlarken, vergi yükümlülükleri açısından ilave bir kazanç veya zarar yaratmamaktır.

Tasfiye sürecindeki şirketlerin mali müşavir ve vergi danışmanlarıyla koordineli şekilde hareket ederek enflasyon düzeltmesi uygulamalarını eksiksiz yerine getirmeleri önem taşımaktadır. Böylece, hem finansal raporlama süreçleri hem de vergisel yükümlülükler doğru şekilde yönetilebilir.

---

T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı

Konusu: Enflasyon düzeltmesi uygulaması
Tarihi: 1/11/2024
Sayısı: VUK-176/2024-14/Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması-18
İlgili olduğu maddeler: 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu Mükerrer Madde 298, Geçici Madde 33

VERGİ USUL KANUNU SİRKÜLERİ /176

…

8. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar/zarar farkı kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayan mükelleflerde enflasyon düzeltmesi kar/zararlarının bilançolarda ve beyannamelerde gösterilmesi

Vergi Usul Kanununun geçici 33 üncü maddesi hükmüne istinaden; bankalar, 6361 sayılı
Kanun kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler, 233 sayılı KHK kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları tarafından geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Öte yandan, 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde de konuya ilişkin
açıklamalara yer verilmiştir.

Söz konusu hüküm, kapsam dâhilindeki mükelleflerin dönem sonlarında enflasyon
düzeltmesi yapmamaları ya da yapılan düzeltme işlemlerinin sonuçlarını bilanço ve gelir
tablosunda göstermemeleri anlamına gelmemektedir. Bu mükellefler de diğer mükellefler gibi dönem sonlarında düzeltme işlemlerini yapacaklar ve yapılan düzeltme işlemlerinin sonuçlarını gelir tablosunda göstereceklerdir. Düzeltme işlemi sonucuna göre, enflasyon düzeltmesi zararının oluşması halinde, söz konusu zarar tutarı beyannamede kanunen kabul edilmeyen gider satırına, enflasyon düzeltmesi karının oluşması halinde ise söz konusu kar tutarı beyanname üzerindeki diğer indirimler satırına yazılarak enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkının kazancın tespitinde dikkate alınmaması sağlanacaktır.