Açıklamada devamla, Bosna Hersek Merkez Bankası’ndan alınan tahmini verilerin denetimlere tabii olduğu, düşüşün başlıca nedeninin pandemi olduğu, öngörülen yatırımların ertelendiği ve başlatılan projelerin durdurulduğu belirtilerek, FİPA’nın 2020 yılında farklı ülkelerden gelen ve yatırım yapmayı planlayan girişimcilerle görüşmesine rağmen günümüzdeki seyahat kısıtlamaları göz önüne alındığında yabancı yatırımlardaki düzelmeyi konuşmanın henüz çok gerçekçi olmadığı ifade edildi.

Diğer taraftan, Bosna Hersek’teki iş ortamını iyileştirmek için özellikle şirket kuruluşunu kolaylaştırmak, iş kanunu, vergi ve gümrük vergileri, lisans alma, mali ve diğer harçlar, elektronik imza, yabancı çalışma ve oturma izinleri gibi farklı süreçleri basitleştirmek için daha çok çalışılması gerektiği vurgulandı.

* Bosna Hersek Merkez Bankası tarafından Avro’da sabit kur uygulanmakta olup resmi kur 1 Avro=1,95583 KM seviyesindedir.

Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Verilere göre, Bosna Hersek’te 2020 yılında faaliyet gösteren toplam şirket sayısı 34.942 olup, 2019 yılına göre %1 artış gerçekleşti. Bu şirketlerde çalışan sayısı 534.076 kişi ile geçen döneme göre %3 düşüş gösterdi. Söz konusu şirketlerin gelirleri 2019 yılına kıyasla %8 oranında düşerek 67,5 milyar KM, ihracatları ise %11 düşerek 9,66 milyar KM olarak gerçekleşti. Bosna Hersekli şirketlerin kârlarının pandeminin ilk yılında %2 artması ve bu şekilde 3,86 milyar KM kazanmaları dikkat çekti.

Bosna Hersek Federasyonu’nda yerleşik şirketlerin kârlarında %12 düşüş gözlenirken, Republika Sırpska’da yerleşik şirketlerde kârlar %32 arttı. Federasyon’da yerleşik şirketlerin geçen sene kârları 2,19 milyar KM iken Republika Sırpska’da yerleşik şirketlerin kâr tutarı 1,5 milyar KM oldu. Her iki entiteden yapılan ihracat %12 oranında düştü. Bosna Hersek Federasyonu’ndan 6,7 milyar KM ve Republika Sırpska’dan 2,69 milyar KM tutarında ihracat gerçekleşti. Aynı şekilde, Bosna Hersek Federasyonu’nda yerleşik şirketlerin gelirleri %10 oranında düşüş ile 45,2 milyar KM ve Republika Sırpska’da yerleşik şirketlerin gelirleri %4  düşüş ile 20,2 milyar KM oldu.

Brçko Distrikt de kapanmalardan etkilenerek tüm ekonomik parametrelerde birkaç puanlık düşüşler gösterdi. Buna göre, şirket sayısında %2 düşüş ile 1.365 şirket ve işçi sayısında %1 düşüş ile toplam 10.657 çalışan kaydedildi. Brçko Distrikt’te gelirler %7 düşerek 2 milyar KM, kârlar %3 düşerek 126,7 milyon KM olarak gerçekleşti. Diğer taraftan, bu bölgede ihracat 246,9 milyon KM ile %6 artış gösterdi.

* Bosna Hersek Merkez Bankası tarafından Avro’da sabit kur uygulanmakta olup resmi kur 1 Avro = 1,95583 KM seviyesindedir.

Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı / Saraybosna Ticaret Müşavirliği
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kararın kabul edilmesi, bu mallların ithalatı sırasında çok daha düşük gümrük vergisi ödeyen AB ve bölgedeki rakip firmalara kıyasla dezavantajlı durumda olan yerel firmalar açısından büyük önem taşıyor.

Bosna Hersek Dış Ticaret Odası tarafından konu ile ilgili yapılan anket sonucunda, hammadde ithalatında gümrük vergilerinin askıya alınması veya düşürülmesi konusunda en çok talebin tekstil, ayakkabı, metal, elektrik, kimya ve gıda sanayi sektörlerinden geldiği belirtildi.

Bazı Malların İthalatında Gümrük Vergilerinin 31.12.2021 Tarihine Kadar Geçici Askıya Alınması Veya Düşürülmesi Hakkında Karar toplam 64 ürün tarifesini kapsıyor.

Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı / Saraybosna Ticaret Müşavirliği
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Yayınlanma tarihi: 25 Şubat 2020 Salı

HABER: ŞEREF KILIÇLI

Bosna Hersek’in Travnik Belediye Başkanı Admir Hadziemriç ve beraberindeki heyet, İstanbul Ticaret Odası’nı ziyaret etti. İTO Yönetim Kurulu Üyesi Burhan Polat ile toplantı gerçekleştiren Bosna Hersek heyeti, tekstil sektöründe yapılabilecek işbirliği imkanlarını görüştü. Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki STA’nın ticarete kattığı ivmeye dikkat çeken İTO Yönetim Kurulu Üyesi Burhan Polat, “Mevcut STA’nın yürürlüğe girdiği 2003’te 71 milyon dolar olan toplam ticaret hacminin, 2019 itibariyle 6 kattan fazla artarak, 635 milyon dolara ulaştığını görüyoruz. Bunun 444 milyon doları Türkiye’nin ihracatı, 191 milyon doları ise ithalatı olarak gerçekleşti. Ülkemizin Bosna Hersek’in dış ticaretinden aldığı pay, yüzde 7.2 düzeyinde” dedi.

MİLYAR DOLAR HEDEFİ

İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlayacak her türlü faaliyeti desteklediklerini belirten Polat, “İç onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından hizmetler sektörünü de ihtiva edecek ‘revize STA’ ile toplam ticaret hacmimizin 1 milyar dolar seviyesine çıkacağını öngörüyoruz. Bugün Bosna Hersek’te faaliyet gösteren kayıtlı yaklaşık 100 Türk şirketinin sağladığı istihdam 4 bin civarında. Şirketlerimiz dışında, TİKA, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Yunus Emre Enstitüsü gibi kurumların gerçekleştirdiği projeler vesilesiyle Bosna Hersek ekonomisine önemli katkılar sağlıyoruz” diye konuştu. Polat, İTO’nun Bosna Hersek Dış Ticaret Odası Türkiye Temsilciği ile yaptığı anlaşmayla iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım imkânlarının somut işbirliği alanlarına dönüştürülmesine yönelik bir projeyi hayata geçireceğini de söyledi.

TEKSTİL MERKEZİ

Travnik’de, 28-30 Mayıs 2020 tarihleri arasında tekstil, deri ve ayakkabı alanında düzenlenecek Timod Expo Fuarı hakkında bilgi veren Travnik Belediye Başkanı Admir Hadziemriç ise şöyle konuştu: “Travnik, Bosna Hersek’te güçlü bir tekstil geleneğine sahip. Bosna Hersek’in tekstil merkezi olarak da görülüyor. Firmalaımız kendi yerel markalarının yanı sıra Avrupa’nın çok önemli markaları için fason üretim yapıyor. Fuarımıza, bu yıl Türkiye’den de katılımcı ve misafir bekliyoruz. Dost ve kardeş ülke Türkiye’yi fuarımızda görmek istiyoruz. İTO’yu fuarımıza davet ediyoruz.”

ÖZELLİKLE KUMAŞ İHTİYACI VAR

Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün Bosna Hersek’in ekonomisinde önemli bir yeri olduğunu belirten Bosna Hersek Deri, Tekstil ve Ayakkabı Üretici ve İhracatçılar Birliği Genel Sekreteri Amir Meciç de şunları söyledi: “Balkanlar’ın en büyük deri fabrikası Bosna Hersek’te bulunuyor. Sektör 40 bin kişiye istihdam sağlıyor ve ekonominin yüzde 5’ini oluşturuyor. Bosna Hersek tekstil firmalarının özellikle hammaddeye yani kumaşa ihtiyacı var. Türk firmalarını fuarımızda görmeyi ve firmalarımızla işbirliği yapmalarını arzu ediyoruz.”

İTO’DAN FUARA OLUMLU KARŞILIK

Travnik heyetinin fuar davetine olumlu karşılık veren İTO Yönetim Kurulu Üyesi Burhan Polat, “Mayıs ayında fuarınıza bir inceleme ziyareti yapabiliriz. Bir sonraki sene de inşallah Türk firmalarını oraya taşırız. Aksesuar, kumaş, makina gibi alanlarda katılımcılar olabilir. Tekstil sektörü kendini sürekli yenileyen bir sektör. Dost ve kardeş ülke Bosna Hersek ile işbirliğine her zaman açığız” dedi. Toplantıda İTO Genel Sekreter Yardımcısı Özcan Tokel de yer aldı.

Kaynak: İtohaber.org.tr – Haber Tam Link https://www.itohaber.com/haber/sektorel/211394/bosna_hersek_ten_tekstilde_isbirligi_cagrisi.html
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Bosna Hersek İstatistik Kurumu’nun yayınladığı verilere göre, Bosna Hersek’te Aralık 2019’da bir önceki aya göre sanayi ürünleri üretici fiyatları %0,2, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,6 oranında düşüş kaydetti.

Aralık 2019’da sanayi ürünleri üretici fiyatları bir önceki aya kıyasla fiyat düzeyinde bir değişim göstermezken, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,3 oranında artış kaydetti.

Aralık 2019’da sanayi ürünleri üretici fiyatları bir önceki aya göre %0,5 oranında azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre %1,9 oranında azalmıştır.

Aralık 2019’da bir önceki aya göre yurtiçi piyasasında fiyat artışı %0,3, dayanıklı tüketim mallarında %0,3, enerji ürünlerinde %0,1 ve sermaye ürünlerinde %0,2 oranında gerçekleşti.

Kaynak: Bosna Hersek İstatistik Kurumu / Link: http://bhas.gov.ba/data/Publikacije/Saopstenja/2020/PRI_04_2019_12_0_BS.pdf
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Akit ülkedeki ilk işe başlama tarihinin Türk sigortasına başlama tarihi olarak kabul edilmesi
İşe giriş tarihinin tespitinde dikkate alınacak süreler
Yasal Dayanak
6552 sayılı Kanun ile Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrasına “Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.” cümlesi eklenmiştir.

Ülkemizin imzalamış olduğu sosyal güvenlik sözleşmelerinden;
1-Almanya,
2-Arnavutluk,
3-Avusturya,
4-Azerbaycan,
5-Belçika,
6-Bosna Hersek,
7-Çek Cumhuriyeti,
8-Fransa,
9-Gürcistan,
10-Hırvatistan,
11-Hollanda,
12-İsviçre,
13-Kanada,
14-Kebek,
15-KKTC,
16-Lüksemburg,
17-Makedonya
18- Slovakya ile yapılan sosyal güvenlik sözleşmelerinde “akit Taraflardan birinin mevzuatına göre yardım hakkının kazanılması şartlarının tespitinde, diğer Taraf ülkedeki ilk işe başlama tarihi de dikkate alınır” hükmü veya bu anlamda benzer hükümler bulunmaktadır.

Kanunun ilgili maddesine eklenen hüküm gereğince sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan söz konusu 18 ülkedeki sigortalılık sürelerini borçlananların bu ülkelerdeki ilk işe başlama tarihi, Türkiye’de hiç çalışma yoksa ya da Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ise aylığa hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir.

Bu düzenlemeye göre 5510 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanundan önceki sosyal güvenlik kanunlarında sigortalılık süresi şartını öngören uzun vade sigorta kollarından sağlanan hakların tespitinde sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan akit ülkedeki çalışılmaya başlanılan tarih Türkiye’de işe giriş tarihi olarak esas alınacaktır.

Örnek-1: Türkiye’de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4/1-a bendi (SSK) kapsamında 01/06/2014 tarihinde,

Almanya’da ise 01/01/1983 tarihinde çalışmaya başlayan sigortalı Almanya’da 01/01/1983-31/12/1997 süresinde geçen 5400 gün çalışmasını borçlanmıştır.

Adı geçen adına tahakkuk ettirilen borç miktarını 12/09/2014 tarihinde ödemiş ve 12/09/2014 tarihinde aylık talebinde bulunmuştur.

Bu durumda ilgilinin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi 01/01/1983 olarak dikkate alınacak ve aylığa hak kazanıp kazanmadığının tespiti bu tarihe göre yapılacaktır.

Örnek-2: Türkiye’de 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre 01/04/2008 tarihinde,

Belçika’da ise 01/01/1980 tarihinde çalışmaya başlayan sigortalı Belçika’da 01/01/1984-31/12/1997 süresinde geçen 5040 gün çalışmasını borçlanmıştır.

Adı geçen, adına tahakkuk ettirilen borç miktarını 05/04/2014 tarihinde ödemiş ve 17/09/2014 tarihinde aylık talebinde bulunmuştur.

Bu durumda ilgilinin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi 01/01/1980 olarak alınacak ve aylığa hak kazanıp kazanmadığının tespiti bu tarihe göre yapılacaktır.

Örnek-3: Türkiye’de 506 sayılı Kanuna göre 01/08/2007 tarihinde çalışmaya başlayan kadın sigortalı Azerbaycan’da 01/02/1987- 31/01/1989 tarihleri arasında geçen ev kadınlığı süresi ile 01/07/1991-31/12/2004 tarihleri arasındaki çalışma süresini borçlanmış ve borcunu ödedikten sonra 18/09/2014 tarihinde aylık talebinde bulunmuştur.

Bu durumda, ilgilinin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi öncelikle Azerbaycan’daki çalışma tarihinin başlangıcı olan 01/07/1991 olarak alınacaktır. Daha sonra; bu tarihten borçlandığı ev kadınlığında geçen 720 gün geriye götürülerek 01/07/1989 tarihi ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınacak ve aylığa hak kazanıp kazanmadığının tespiti bu tarihe göre yapılacaktır.

Örnek-4: 07/05/2004 tarihinde vefat eden ve Türkiye’de 506 sayılı Kanuna göre 01/01/2004-31/01/2004 tarihleri arasında 30 gün sigortalı çalışması bulunan Türk vatandaşı ya da izinle Türk vatandaşlığını kaybeden sigortalının Türk vatandaşı olan hak sahipleri 11/09/2014 tarihinde, müteveffanın Fransa’da geçen 07/05/1985-06/10/1987 tarihleri arasındaki çalışma sürelerini (870 gün) Kanuna göre borçlanmak istediklerinde ilgililerin borçlanma işlemleri yapılarak Türkiye’deki ilk işe giriş tarihi 07/05/1985 olarak alınacak ve borçlarını ödedikten sonra yazılı taleplerini takip eden aybaşından itibaren ölüm aylıkları bağlanacaktır.

Örnek-5: Türkiye’de 5510 sayılı Kanunun 4/1-b bendi kapsamında 01/08/2013 tarihinde çalışmaya başlayan sigortalı Hırvatistan’da geçen 01/05/2000-01/05/2004 tarihleri arasındaki hizmetlerini borçlanmış ve borcunu ödedikten sonra 20/09/2014 tarihinde malullük aylığı talebinde bulunmuştur.

Bu durumda ilgilinin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi 01/05/2000 olarak dikkate alınacak ve aylığa hak kazanıp kazanmadığının tespiti bu tarihe göre yapılacaktır.

Yurtdışından hangi belgeler istenmektedir?
Sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan 18 ülkedeki sigortalılık sürelerini borçlananların, bu ülkelerin hizmet cetvellerinde sigortalılık süresi olarak bildirdiği işsizlik ödeneği, hastalık ödeneği, intibak parası, sigortadan muaf cüzi çalışma, çocuk yetiştirme süreleri, bakım süreleri, borçlanma yoluyla ödenen primlere ait süreler, isteğe bağlı prim ödeme süreleri ve benzeri sürelerin başlangıç tarihleri de ilk işe girişin tespitinde dikkate alınacaktır.

Almanya’dan prim iadesi alınan süreler ile

İsviçre’den prim transferi yapıldıktan sonra borçlanılan sürelerdeki çalışmaya başlanılan tarih ülkemizde ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir.

Söz konusu 18 ülkedeki sigortalılık sürelerini borçlanarak aylık talebinde bulunanların ilk işe giriş tarihinin tespitinde, borçlanma için Kuruma ibraz edilen belgelerdeki başlangıç tarihi esas alınacaktır.

Bu düzenleme, Kanun değişikliğinin yürürlük tarihi olan 11/09/2014 tarihinden itibaren aylık talebinde bulunanların borçlandıkları yurtdışı hizmetlerine istinaden bağlanacak aylıklara hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde geçerli olacaktır.

Bu tarihten önce sözleşmeli ülkelerdeki ilk işe giriş tarihinin esas alınarak aylık bağlanması talebinde bulunanların talepleri reddedilmeyecek ve aylığa hak kazanma koşullarının da yerine getirilmesi kaydıyla 6552 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 11/09/2014 tarihini takip eden aybaşı itibarıyla aylıkları bağlanacaktır.

İşe giriş tarihinin tespitinde dikkate alınmayacak süreler
Ev kadınlığı süreleri akit ülke mevzuatına göre sigortalılık süresi olarak kabul edilmediğinden bu süreleri borçlananların sözleşmeli ülkelerdeki ikamet tarihleri Türkiye’deki ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilmeyecektir.

Akit ülke mevzuatına göre ikamet süreleri borçlandırılacak süre niteliğinde olmadığından, ikamet süresinin başlangıcı da ülkemizde ilk işe giriş tarihinin tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunmayan ülkeler ve sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler açısından ilk işe giriş tarihinin tespiti
Söz konusu 18 ülke haricindeki diğer sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış
1- Danimarka,
2- İngiltere,
3- İsveç,
4- Libya,
5- Norveç,
6- Romanya,
7- Sırbistan
ve
Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi kapsamında hizmet birleştirilmesi yapılan;
1- İspanya,
2- İtalya
3- Portekiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde geçen sürelerini borçlananların ilk işe giriş tarihinin, Kanunun 5 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları hükmü gereğince Türkiye’de çalışma yoksa borcun ödendiği en son tarihten,

Türkiye’deki çalışmanın başladığı tarihten önceki yurtdışı süreleri borçlanılmış ise Türkiye’de ilk defa çalışılmaya başlanılan tarihten, borçlanılan gün kadar geriye gidilerek belirlenmesine devam edilecektir.

Örnek: Türkiye’de 4/1-a bendi kapsamında 12/02/2013 tarihinde,
İngiltere’de ise 01/01/1984 tarihinde çalışmaya başlayan sigortalı,
İngiltere’de 01/01/1984-01/01/2000 süresinde geçen 5760 gün sigortalılık süresini borçlanmıştır.
Adı geçen, adına tahakkuk ettirilen borç miktarını 15/09/2014 tarihinde ödemiş ve aynı tarihte aylık talebinde bulunmuştur.
Ülkemiz ile İngiltere arasında yürürlükte bulunan sosyal güvenlik sözleşmesinde,  Türk sigortasına girişinden önce İngiltere sigortasına girişin, Türk sigortasına giriş olarak kabul edileceğine ilişkin bir hüküm yer almadığından adı geçenin ilk işe giriş tarihi, 12/02/2013 tarihinden 5760 gün geriye götürülerek belirlenecektir.

Kaynak: SGK

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Türkiye’den yurt dışına gitmeyi planlayanlar için vizesiz gidilen ülkeler elbette ki tercih sebebi. Özellikle coğrafi olarak yakınlığı düşünüldüğünde Avrupa’da vizesiz gidilen ülkeler en büyük ilgi kaynağı oluyor. Şu anda birçok Balkan ve doğu Avrupa ülkeleri olmak üzere Avrupa ülkelerine vizesiz seyahat edebilirsiniz. Bazı ülkelerin vize sıkıntıları olmamasına rağmen oralara ulaşmak için geçmeniz gereken ülkeler için ise vize almanız gerekiyor.

Vizesiz gidilen ülkelere kısaca değinecek olursak;
1- ANDORRA: Özellikle kış sezonunda yoğun turist akınına uğrayan ve coğrafi konum olarak Fransa ile İspanya arasında, sınırda yer alan ve Avrupa’nın en küçük ülkelerinden biri olan Andorra günübirlik gezilebilecek kadar küçük bir ülke. Nisan ayına kadar karla kaplı kalabilen bu ülke özellikle doğa turizmi meraklılarına hitap ediyor. Ülkemizden Andorra’ya direkt gidilemediğinden Ülkeye direkt Schengen Vizesi gerekiyor.
2- AZERBAYCAN CUMHURİYETİ: Coğrafi konum olarak Azerbaycan Cumhuriyeti Hazar Denizi’ne kıyısı olan tarihi, kültüre ve doğal güzellikleri ile dikkat çeken bir ülkedir. Ülkede yeryüzünde var olan 11 farklı iklim türünün 9’u yaşanmaktadır. Ülkede turlar ile isterseniz doğa turizmi için giderek milli parkları ziyaret edebilir, doğa yürüyüşlerine katılabilir, tırmanışlar yapabilirsiniz. Deniz ve yaz sezonu başlangıcı ise Mayıs ayıdır. Ülkede UNESCO tarafından Dünya Mirasları listesine dahil edilmiş yapılar yer almaktadır. Son yıllarda ise din, kaplıca ve sağlık turizmi alanlarında da popüler ülkelerden biri olarak bilinmekte.

3- ARNAVUTLUK: Türkiye ile tarihten gelen kültürel bağımız olan Arnavutluk, Balkan ülkeleri arasında yer alan ve İyon Denizi kıyısında yer alıyor. Yaz ve deniz turizmi için Arnavutluk’u tercih edenler Shengjin, Durres ve Vlore gibi deniz kıyısında yer alan şehirleri tercih ederler. Ayrıca Velipoje’nin kumlarının şifalı olduğu iddia edilmektedir. Arnavutluk’un şehirlerinde tarihi dönemlere ait yapılar görebilirsiniz.

4- BELARUS: Deniz kıyısı olmayan ve Beyaz Rusya (Belarus) eski SSCB Cumhuriyetlerinden biri. Görmek isteyenler için kırsalı, ormanları, ahşap evleriyle özellikle doğa turizmi veya isterseniz Slav müzik festivaline katılabilir, farklı bir müzik zevkini yaşayabilirsiniz. Suç oranı oldukça düşük olan bu ülkede Polonya sınırına yakın olan şehirlerinden Brest’te tarihi yaya sokaklarını, renk renk ahşap evleri görebilirsiniz. Fiyatları cazip olan bu ülkede Slav Müzik Festivali ise Vitebsk’te gerçekleştiriliyor.

5- BOSNA HERSEK: Türkiye ile kültürel bağları çok güçlü olan bu ülke, giden turistleri hayli etkileyen Srebnrenitsa Katliamı’nın izleri halen oldukça canlıdır. Osmanlı’nın uzun süre hakim olduğu bu ülkeden Osmanlı mimarisi cami ve köprüleri görebilirsiniz. Kültür turizmi açısında da Sarajevo (Saraybosna) Film festivali ve Jazz Festivali katılabileceğiniz etkinlikler arasında. Kasım ve Mart aylarında kış turizmine uygun iklimi olan bu ülkede Bjelasnica, İgman ve Jahorina dağları kayak için uygun alanlar arasında yer almaktadır.

6- ERMENİSTAN: 1991 yılında SSCB’den ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Ermenistan’nın başkenti ve en canlı şehri Erivan’dır. Kış aylarında oldukça soğuk olmasından dolayı yaz aylarında daha tercih edilebilecek ülkelerden birisi olan Ermenistan, konaklama için ödenen fiyatlar açısından İstanbul’a yakın, yemek-içmek ise İstanbul’dan daha ucuz bir ülke.

7- KARADAĞ: Karadağ’a gitmek için en ideal dönem ilkbahar sonundan, sonbahar başına kadar olan dönem. Et ağırlıklı yeme alışkanlığı bulunan bu ülkede Türk yemek kültürü ile benzerlikler bulunuyor. Şarapları lezzetli olan bu ülkede ayrıca İtalyan mutfağından da lezzetleri deneyebilirsiniz.

8- GÜRCİSTAN: Coğrafik olarak Gürcistan, Kafkafya’da Karadeniz kıyısında yer almaktadır. Ziyaret edilebilecek yerler botanik bahçeler, plajlar, kayak merkezleri olarak sayılabilir. Batum’da bahar aylarından itibaren yüzülebilir, ayrıca kış döneminde ise Gudauri kayak merkezinde karın tadını çıkarabilirsiniz.

9- KKTC: Kıbrıs Akdeniz’in en büyük üçüncü büyük adası. Yavru Vatan olarak anılan KKTC’nin en büyük gelir kaynağı turizmden sağlanıyor. Ülkede kış dönemi yağışlı geçmektedir. Bahar aylarında tatil için KKTC’yi tercih ederseniz, sokaklarında kır çiçeklerinin, portakal, limon ve greyfurt çiçeklerinin kokularını alabilirsiniz. KKTC’de Venedik Sütunu, Girne Kapısı, Selimiye Cami, Yeşil Hat, Girne Eski Liman, Girne Kalesi, Bellapais Manastırı, St. Hilarion Kalesi, Gazimağusa şehri ve tarihi Gazimağusa Limanı, St. Barnabas Manastırı, Kertikli Hamamı, Namık Kemal Müzesi, Othello Kalesi, Lala Mustafa Paşa Camii gibi önemli turistik yerleri ziyaret edebilirsiniz.

10- KOSOVA:  Kosova’ya havayolu vasıtasıyla Priştine, Mitroviçe veya Prizren havaalanı üzerinden gidebilirsiniz. Ülkede nüfusun çoğunluğunu Müslümanlar oluşturmaktadır. Ülkeye gitmek için en ideal zaman İlkbahar-Yaz dönemidir. Mutfak kültüründe de Türkiye’nin etkilerini taşıyan ülke, ayrıca Sırp, Arnavut ve Yunan mutfağından esintiler de yer alıyor. UNESCO Dünya Mirası Koruma Listesinde yer alan Sırp Ortodoks Kilisesi, Kosova topraklarında bulunmaktadır.

11- MAKEDONYA: Makedonya, 1991 yılında Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Tatil için özellikle bahar ve yaz aylarında tercih edebileceğiniz Makedonya’ya İstanbul ve Ankara’dan aktarmasız uçuşlarla gidebilirsiniz. Yine otobüsle de ülkeye gitme şansınız vardır. Makedonya tatilinizde Üsküp Kalesi, Struga, Pelister Milli Parkı, Kalkandelen Alaca Cami, Aziz Kliment ve Panteleimon Kilisesi, Ohri Gölü, Samoil Kalesi ve Resneli Niyazi Bey Sarayını ziyaret edebilirsiniz.

12- MOLDOVA: 1991 yılında SSCB’nin dağılmasının ardından bağımsızlığını ilan eden ülkelerden biri olan Moldova, Doğu Avrupa’da Romanya ve Ukrayna’nın arasında yer almaktadır. Avrupa’nın fakir ülkelerinden biri olan bu ülkede insanlar buna rağmen dost canlısı ve misafirperverdir.

13- SIRBİSTAN: 420 yıl Osmanlı egemenliğinde bulunan Sırbistan Balkan ülkelerinden biri. Uçak veya otobüsle Türkiye’den Sırbistan’a ulaşım oldukça kolaydır. Orta Çağdan kalma yapılar, katedraller, gotik mimariye uygun örnekler, Osmanlı döneminden kalma cami, hamam gibi yerleri ziyaret edebilirsiniz. Belgrad’ta Kalemegdan Kalesi, Aziz Sava Katedrali, Nikola Tesla Müzesi, Sırbistan Ulusal Müzesi, Cumhuriyet Meydanı, Taş Meydan görülmesi gereken yerler arasındadır.

14- UKRAYNA: Tamamı Avrupa’da yer alan ve Doğu Avrupa’da yer alan Ukrayna’da ziyaret etmek için en iyi dönem Haziran-Eylül dönemidir. Kışın Karpat Dağları’nı ziyaret edebilirsiniz. Zengin bir sosyal yaşamın olduğu ülkenin başkenti Kiev’de yıl içerisinde pek çok sanat festivalleri gerçekle, Avrupa’nın önemli kültür merkezleri arasında yer almaktadır. Kiev’de yıl içerisinde pek çok sanat festivali gerçekleştirilmektedir. Yaz turizmi için ise Yalta yer almaktadır. Karadeniz kıyısında yer alan şehirde Lenin Embankment, Çehov’un evi, Alexander Nevky Katedrali gezilecek yerler arasında yer almaktadır.

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.