Nakdi Sermaye Artışında Faiz İndirimi Uygulaması: Kira Geliri Elde Eden Şirketlerin Yararlanma Koşulları
Sermaye artırımı ve bu artırımın getirdiği vergi avantajları, şirketlerin finansal planlamalarında önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle nakdi sermaye artışı sonrası faiz indirimi uygulaması, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin (ı) bendi uyarınca belirli şartları sağlayan sermaye şirketlerine önemli vergi avantajları sunmaktadır.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından yayımlanan 03.06.2024 tarihli özelgeye göre, şirketin faaliyet konusu kapsamında kiralanmak üzere uçak satın alınması ve bu faaliyetten elde edilen kira gelirinin ticari kazanç niteliğinde olması durumunda, ilgili faiz indirimi avantajından yararlanmak mümkündür.
Nakdi Sermaye Artışı ve Kurumlar Vergisi İndirimi
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, finans, bankacılık ve sigortacılık sektörü dışında kalan sermaye şirketleri, ilgili hesap dönemi içinde ticaret siciline tescil edilen nakdi sermaye artışlarının %50’sini, TCMB tarafından açıklanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı üzerinden vergi matrahından indirebilir.
Ancak bu indirimin uygulanabilmesi için bazı önemli kriterler bulunmaktadır. Şirketin esas faaliyet konusunun dışına çıkan, pasif nitelikli gelirlerin (faiz, kar payı, menkul kıymet geliri vb.) toplam gelir içindeki payı %25’i aştığında, indirim oranı %0 olarak uygulanır.
Kira Gelirinin Niteliği: Pasif Gelir mi Ticari Faaliyet mi?
İlgili özelgede dikkat çeken en önemli nokta, şirketin sermaye artırımıyla kiraya verilmek üzere satın aldığı uçağın, esas faaliyet konusu olan kiralama faaliyetiyle doğrudan ilişkili olmasıdır. Bu nedenle uçaktan elde edilen kira gelirleri, pasif gelir değil, şirketin aktif ticari faaliyeti kapsamında değerlendirilmiştir.
Dolayısıyla, kira gelirinin esas faaliyet konusu kapsamında elde edilmesi, faiz indirimi uygulamasından yararlanma hakkını sağlamaktadır.
Geçici Madde ve Uygulama Süresi
Ayrıca, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Geçici 15. maddesine göre, 5 Temmuz 2022’den önce sermaye artışı yapan veya ilk defa kurulan şirketler de bu avantajdan, 2022 yılı dahil olmak üzere toplam 5 hesap dönemi süresince yararlanabilecektir.
Vergi Planlamasında Stratejik Önemi
Bu düzenleme, kira geliri elde eden ama faaliyet konusu bu kiralama işlemleri olan şirketler için vergi avantajı sağlayarak, finansal yapının güçlendirilmesine katkıda bulunur. Özellikle havacılık, taşımacılık, makine-teçhizat kiralama gibi sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin nakit sermaye artışı planlamalarında dikkate alması gereken önemli bir vergi stratejisidir.
10 Soru – 10 Cevap:
- Nakdi sermaye artışı nedir?
Şirketin mevcut sermayesine ortaklar tarafından nakit olarak yapılan artırımlardır. - Faiz indirimi uygulaması neyi kapsar?
Ticaret siciline tescil edilmiş nakdi sermaye artışı üzerinden hesaplanan tutarın %50’si vergi matrahından indirilebilir. - Kimler bu indirimden yararlanamaz?
Bankacılık, sigortacılık, finans sektörü firmaları ve kamu iktisadi teşebbüsleri. - Kira gelirleri faiz indirimi uygulaması için uygundur mu?
Eğer kira geliri şirketin esas faaliyetinden kaynaklanıyorsa uygundur. - Pasif gelir ne anlama gelir?
Faiz, temettü, menkul kıymet satış geliri gibi ticari faaliyet dışı gelirlerdir. - Gelirin %25’inden fazlası pasifse ne olur?
İndirim oranı %0 olarak uygulanır. - İndirimden kaç yıl yararlanılabilir?
Tescil edilen hesap dönemi ile birlikte toplam 5 hesap dönemi boyunca. - Uygulanacak faiz oranı nasıl belirlenir?
TCMB’nin açıkladığı ağırlıklı ortalama yıllık ticari kredi faiz oranı esas alınır. - Özelge neyi açıklamaktadır?
Uçak kiralama faaliyeti sonucu elde edilen kira gelirlerinin ticari faaliyet kapsamına girip girmediğini. - Sermaye artışı planlanırken nelere dikkat edilmeli?
Gelirlerin niteliği, tescil tarihi, indirim süresi ve sektörel sınırlamalar dikkate alınmalıdır.
ÖRNEK ÖZELGE
| T.C. HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI Gelir İdaresi Başkanlığı Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı |
| Sayı | : | 03.06.2024 | ||
| Konu | : | Nakdi Sermaye Artışında Faiz İndirimi | ||
| İlgi | : |
İlgide kayıtlı özelge talep formunda,
– Şirketinizin hava taşıtlarının ve uzay araçlarının bakım ve onarımı, hava yolu yolcu taşıma araçlarının tek başına veya mürettebatıyla birlikte kiralanması, motorlu hafif kara taşıtlarının sürücüsüz olarak kiralanması faaliyetlerinde bulunduğu,
– Faaliyetlerinizi yürütebilmek amacıyla 27/1/2022 tarihinde sermayenizi 300.000.000 TL artırdığınız, artırılan sermayenin ortaklar tarafından nakit olarak karşılandığı ve artırılan sermayenin tamamı ile kiraya verilmek üzere uçak alındığı,
belirtilerek Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında nakdi sermaye artırımından kaynaklanan faiz indiriminden yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, “Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı” dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’si.
…
Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanılır. Bu dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.
…
Bu bentte yer alan oranı, şirketlerin aktif büyüklükleri, ortaklarının hukuki niteliği, çalışan personel sayıları ve yıllık net satış hasılatlarına göre veya sermayenin kullanıldığı yatırımdan elde edilen gelirlerin kurumun esas faaliyeti kapsamında olmayan faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşmasına göre ya da sermayenin kullanıldığı yatırımların teşvik belgeli olup olmadığına veyahut makine ve teçhizat veya arsa ve arazi yatırımları için sermayenin kullanıldığı alanlar itibarıyla ya da bölgeler, sektörler ve iş kolları itibarıyla ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya %100’e kadar artırmaya; halka açık sermaye şirketleri için halka açıklık oranına göre %150’ye kadar farklı uygulatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 5/7/2022 tarihinde yürürlüğe giren geçici 15 inci maddesinin on üçüncü fıkrasında, “… Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan değişiklik hükmü, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce sermaye artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler için 2022 yılı hesap dönemi dahil olmak üzere 5 hesap dönemi için uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “10.6. Sermaye artırımında indirim” başlıklı bölümünde nakdi sermaye artırımında indirim uygulamasına ilişkin usul ve esaslara yer verilmiştir. Aynı Tebliğin “10.6.4.2. İndirim uygulamasına ilişkin sınırlamalar” başlıklı alt bölümünde, “2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının birinci maddesinin üçüncü fıkrasında indirim uygulamasında dikkate alınmak üzere farklı indirim oranları belirlenmiştir.
10.6.4.2.1. Gelirlerinin %25 veya fazlası şirket faaliyeti ile orantılı sermaye, organizasyon ve personel istihdamı suretiyle yürütülen ticarî, ziraî veya serbest meslek faaliyeti dışındaki faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye şirketleri için indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
Örnek: (H) A.Ş. 29/7/2015 tarihinde 10.000.000 TL nakdi sermaye artırımı kararı almış ve bu karar 14/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiştir. Ancak, (H) A.Ş.’nin 2015 hesap dönemine ait gelir tablosundan, gelirlerinin %55’inin şirketin bankalarda yer alan vadeli mevduat hesaplarına işleyen faiz gelirleri ile iştiraklerden elde edilen kar payları toplamından oluştuğu görülmektedir.
Buna göre, (H) A.Ş.’nin gelirlerinin %25’inden fazlası pasif nitelikli gelirlerden oluştuğu için nakdi sermaye artışı nedeniyle indirilebilecek tutarın hesaplanmasında 2015 hesap dönemi için dikkate alınacak indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Şirketinizce artırılan sermayenin tamamı ile kiraya verilmek üzere uçak alınması suretiyle elde edilen kira gelirlerinin, Şirketinizin esas faaliyet konusuyla ilgili yürüttüğü ticari faaliyetler neticesinde oluşan bir gelir olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmünden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
…
ÖNERİLEN VİDEO İÇERİK
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
