Mütercimlik Faaliyeti Noter Yeminli Tercümanlık faaliyeti vergiye tabi midir?

İlgi      :28.04.2010 tarih ve 773 sayılı yazınız.

İlgide kayıtlı yazınız ekinde yer alan, … tarafından Defterdarlığımıza (BİMER) elektronik ortamda gönderilen … tarihli özelge talep formunun tetkikinde; adı geçenin … da sigortalı personel olarak çalıştığını ve iyi derecede İngilizce bildiğini belirterek, … ve … Noterlerince tercüme edilmesi istenen bazı belgelerin İngilizceden Türkçeye çevrisini bedel karşılığı yapacağını, adlarına çevri yapacağı kişilerin ise genellikle vergi mükellefi olmayan şahıslar olacağından, mütercimlik faaliyetinin Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde vergiden müstesna edilmiş serbest meslek kazançları arasında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ile basit usulde vergi mükellefiyeti tesis edilip edilemeyeceği konusunda görüş istenildiği anlaşılmıştır.

GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde, “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…”denilmiştir.

Aynı Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında, “Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.” hükmü yer almıştır.

Yukarıdaki hükümlere göre, bazı belgeleri İngilizceden Türkçeye çevirme işi Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesi uyarınca serbest meslek kazancı olmakla birlikte, söz konusu işin Kanunun 18 inci maddesinde yer alan eser gruplarından hiç birinin kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, bu iş nedeniyle söz konusu maddede yer alan istisnadan faydalanılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, bu faaliyetten elde edilen serbest meslek kazancınızın gerçek usulde vergilendirilmesi gerekmektedir.

Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilâtları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.

Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 2 nci bendinde, yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (noterlere serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç); %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.

Buna göre, bazı belgelerin İngilizceden Türkçeye çevirme işinin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişilere yapılması halinde, yapılacak bu ödemelerden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve tevkifat yapılmayanlar dahil elde edilen serbest meslek kazancının yıllık gelir vergisi beyannamesi ile bildirilmesi gerekmektedir.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

3065 sayılı KDV Kanununun;

– 1/1 inci maddesinde, Türkiye’de, ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,

-1 inci fıkrasında, ticari, sınaî, ziraî faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde,Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği,

-19 uncu maddesinde, diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin bu vergi bakımından geçersiz olduğu, katma değer vergisine ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, … ve … Noterlerince tercüme edilmesi istenen bazı belgelerin İngilizceden Türkçeye çevirme faaliyeti mutad ve sürekli bir şekilde yapılması halinde gerçek usulde katma değer vergisine tabi olacak ve KDV mükellefiyeti tesis ettirilmesi gerekecektir. Söz konusu faaliyetin arızi olarak yapılması halinde bu faaliyetlerin KDV’ye tabi tutulması söz konusu değildir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.