MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH : 22.01.2001
SAVI : B.07.0.GEL.0.28/2810-13-828/4124
KONU : Mükellefin tutuklu bulunmasının mücbir sebep olarak kabul edilip edilmeyeceği
(Defterdarlık : Gelir Müdürlüğüne)
İLGİ : ………………… gün ve ………………… sayılı yazınız.
İlgide kayıtlı yazınızın incelenmesinden iliniz ….. Vergi Dairesi mükelleflerinden …..’nın 2000/Temmuz, Ağustos, Eylül dönemine ait geçici vergi beyannamesini 15.11.2000 tarihine kadar vermesi gerekirken, 17.11.2000 tarihinde beyan ettiği, ….. Ceza Mahkemesinin ….. sayılı yazısından adı geçenin 18.10.2000-13.112000 tarihleri arasında tutuklu bulunduğu, söz konusu mükellefin beyanname verme süresi içerisinde kalan tutukluluk halinin mücbir sebep olarak kabul edilip edilmeyeceği hakkında Bakanlığımız görüşünün sorulduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 13’üncü maddesinin birinci bendinde tutukluluk hali mücbir sebep hali olarak kabul edilmiştir.
Aynı kanunun 15’inci maddesinde ise “13’üncü madde yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez. Bu taktirde tarh zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzar.
Bu hükmün uygulaması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi lazımdır.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre beyanname verme süresi içerisinde mücbir sebep hali ile karşı karşıya kalan mükelleflerin beyanname verme yükümlülükleri, mücbir sebep nedeniyle işlemeyen sürenin dikkate alınmasıyla bulunacak süre kadar uzamaktadır.
Söz konusu olayda mükellefin 2000/Temmuz, Ağustos, Eylül dönemi geçici vergi beyanname verme süresi 1Ekim ile üç aylık dönemi izleyen ikinci ayın 15’inci günü olan 15 Kasım 2000 tarihine kadar olup, mükellefin bu tarihler arasında (18.10.2000-13.11.2000) tutuklu bulunması nedeniyle kullanılamayan bu sürenin mücbir sebep kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu nedenle adı geçenin tutuklu bulunduğu 26 günlük sürenin, beyanname verme süresinin son günü olan 15.11.2000 tarihine ilave edilmesi ile bulunacak olan 11.12.2000 tarihine kadar beyannamesini vermesi halinde beyannamenin süresinde verilmiş beyanname olarak kabul edileceği tabiidir.
…
Vergi Usul Kanunu
Mücbir Sebepler
Madde 13
Mücbir sebepler:
1. Vergi ödevlerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk; 2. Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler; 3. Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; 4. Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyle defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir. |
Mücbir Sebeplerle Gecikme
Madde 15
13 üncü maddede yazılı mücbir sebeplerden her hangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez. Bu takdirde tarh zaman aşımı işlemiyen süreler kadar uzar. Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malûm olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi lâzımdır. (7537 sayılı kanunun 8 inci maddesiyle değişen fıkra; Yürürlük:27.12.2024) Hazine ve Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal, organize sanayi bölgesi, teknoloji geliştirme bölgesi, endüstri bölgesi, serbest bölgeler gibi bölgeler veya afete maruz kalanlar itibarıyla; mükellefiyet ve vergi türü, vergilendirme ve defter tutma usulü, faaliyet konusu, iş yerleri, sektörler, aktif toplamı, öz sermaye toplamı, satış hasılatı, çalıştırılan hizmet erbabı sayısını birlikte veya ayrı ayrı dikkate alarak mücbir sebep hali ilân etmeye; bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları; vergi türü ve vergilendirme dönemi itibarıyla bu fıkra kapsamında belirlenen kriterler ile faaliyete devam edilip edilmediğini birlikte veya ayrı ayrı dikkate alarak belirlemeye yetkilidir. Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde mücbir sebep, bu durumun vukua geldiği tarihin rastladığı ayı izleyen üçüncü ayın son günü itibarıyla bitmiş sayılır. Bakanlık; bu süreyi mücbir sebep halinin vukua geldiği tarihin rastladığı ayı izleyen on sekizinci ayın sonunu geçmemek kaydıyla uzatabilir, bu fıkra kapsamında yetkisini, vergi türleri ve iş yerleri itibarıyla; beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de kullanabilir.(*) (*) Değişmeden önceki şekli: (Ek fıkra: 28/12/2001-4731/4 md.;Değişik üçüncü fıkra: 16/7/2004-5228/1 md.) Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilân etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki vergi türleri ve işyerleri itibarıyla; beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de kullanılabilir. |
Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.