TÜRMOB
Mevzuat Sirküleri 19.08.2020/164-1
MUH-SGK Uygulamasında SGK Tarafından Verilen Cezalar Nelerdir?
ÖZET Amasya, Bartın, Bursa, Çankırı, Eskişehir, Kırşehir ve Konya illerinde pilot uygulaması yapılan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2020/Temmuz ayı bildirimleriyle birlikte tüm Türkiye’ de uygulanmaya başlanacaktır. SGK’nın Aylık Prim Hizmet Belgesinde uyguladığı idari para cezalarından farklı olarak Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine bağlı yaptırımlarda değişiklikler bulunmaktadır. Buna göre; 1) Sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği asıl nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin beşte biri tutarında, 2) Sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği ek nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında, 3) Eksik günlere ilişkin bilgi ve belgelerin talep edilmesine rağmen SGK’ya verilmemesi veya verilen söz konusu bilgi ve belgelerin SGK tarafından geçerli sayılmaması üzerine düzenlenecek olan muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında,
ÖZET
4) Mahkeme kararı veya denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarca yapılan tespitler ya da resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazılar üzerine hizmetleri ve kazançları SGK’ya bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin SGK’ ya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili düzenlenen muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere,
− Kamu idareleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin üç katını geçmemek üzere sigortalı başına aylık asgari ücret tutarında,
− Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin iki katını geçmemek üzere sigortalı başına yarım asgari ücret tutarında,
− Defter tutmakla yükümlü olmayanlar hakkında aylık asgari ücreti geçmemek üzere sigortalı başına asgari ücretin üçte biri tutarında,
5) Beyannamenin mahkeme kararı, SGK’nın denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, sadece prime esas kazançlarının SGK’ ya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması hâlinde düzenlenen muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve
beyanname döneminde olmak üzere aylık asgari ücretin onda birinden az, iki katından fazla olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında,
6) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunun, gerçeğe aykırı bildirilmesi durumunda aylık brüt asgari ücreti geçmemek şartıyla her bir işyeri için sigortalı başına brüt asgari ücretin onda biri tutarında,
5510 sayılı kanunun 102’nci maddesine göre idari para cezası uygulanacaktır.
MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİNE BAĞLI SGK TARAFINDAN UYGULANAN YAPTIRIMLAR
5510 sayılı Kanunun 102’nci maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde açıklandığı üzere, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile ilgili olarak beyannamenin şekil ve usul eksikliğinden dolayı idari para cezası uygulanmayacaktır. SGK’nın prim tahakkukuna ve sigortalıların sosyal güvenlik haklarına dayanak teşkil eden muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmemesi, eksik ya da geç bildirilmesinden dolayı idari para cezası uygulanacaktır. Ayrıca sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunun gerçeğe aykırı bildirilmesi nedeniyle de idari para cezası uygulanacaktır. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinden kaynaklanan idari para cezaları aşağıda açıklanmıştır.
1- İdari para cezaları konusunda Muhtasar ve Prim Hizmet beyannamesinin süresinde verilmemesinden dolayı idari para cezaları beyannamenin asıl veya ek niteliğinde olmasına göre değişmektedir.
Asıl Nitelikte Beyanname: Her bir işyeri bazında olmak üzere; sigortalıların prime esas kazanç ve hizmetlerine ilişkin kısmının yasal süresi içinde beyanname ile bildirilmemesi halinde yasal süresi dışında verilen ilk beyannamedir.
Sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği asıl nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin beşte biri tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.
ÖRNEK 1: (A) işverenine ait (B) işyerinde çalıştırılan 50 sigortalıya ilişkin 2020/Ağustos ayına ait muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmesine karşın (C) işyerinde çalıştırılan 20 sigortalıya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmemesi halinde;
(C) işyeri için beyannamenin asıl olması ve 20 sigortalı çalıştırılması nedeniyle aylık asgari ücretin iki katını aştığından aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacaktır. (B) işyerinde beyanname süresinde verildiğinden idari para cezası uygulanmayacaktır.
2- Ek Nitelikte Beyanname: Her bir işyeri bazında olmak üzere, yasal süresi içinde veya dışında verilen asıl beyannameden sonra, sigortalıların prim ödeme gün sayısı ve/veya prime esas kazanç tutarını artıran ya da asıl beyannamede belirtilen sigortalılar dışında yeni sigortalı/sigortalılar ilave eden beyannamedir.
Sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği ek nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında, idari para cezası uygulanmaktadır.
ÖRNEK 2: A işverenine ait (B) işyerinde, 2020/Ağustos ayına ait muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışan 5 adet sigortalıya ait bildirimin yasal süresinde yapılmasına karşın sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan 4 adet sigortalıya ait bildirimin 30/9/2020 tarihinde yapılması halinde, 4 adet sigortalıya ait yapılan bildirime ilişkin beyanname ek nitelikte olacağından,
2.943,00 / 8 X 4 = 1.471,5.-TL idari para cezası uygulanacaktır.
3- Eksik günlere ilişkin bilgi ve belgelerin talep edilmesine rağmen SGK’ya verilmemesi veya verilen söz konusu bilgi ve belgelerin SGK tarafından geçerli sayılmaması üzerine düzenlenecek olan muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde aylık asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere beyannamede kayıtlı
sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında, idari para cezası uygulanacaktır.
ÖRNEK 3: (A) Limited Şirketince, 2020/Temmuz ayına ilişkin asıl nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı 2 sigortalıya ilişkin eksik gün nedenlerinin SGK tarafından geçerli sayılmaması halinde, SGK tarafından eksik bildirilen sürelere ilişkin ek nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannamesi için beyannamenin verilmesi gereken sürenin son günü olan 26/8/2020 tarihinde geçerli asgari ücret üzerinden,
2.943,00 / 2 x 2= 2943,00 TL idari para cezası uygulanacaktır.
4- Mahkeme kararı veya denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarca yapılan tespitler ya da resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazılar üzerine hizmetleri ve kazançları SGK’ya bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin SGK’ ya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili düzenlenen muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere,
− Kamu idareleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin üç katını geçmemek üzere sigortalı başına aylık asgari ücret tutarında,
− Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin iki katını geçmemek üzere sigortalı başına yarım asgari ücret tutarında,
− Defter tutmakla yükümlü olmayanlar hakkında aylık asgari ücreti geçmemek üzere sigortalı başına asgari ücretin üçte biri tutarında,
İdari para cezası uygulanacaktır.
ÖRNEK 4: Bilanço esasına göre defter tutan (A) Limited şirketine ait (B) işyerinde çalışan iki sigortalının 2020/Ağustos ayına ilişkin hizmetlerinin ve kazançlarının bildirilmediğinin SGK’nın denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler sonucu anlaşıldığı varsayıldığında, anılan işveren aleyhine asgari ücretin 2 katı tutarında (2x 2.943,00=5.886,00-TL) idari para cezası uygulanacaktır.
5- Beyannamenin mahkeme kararı, SGK’nın denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, sadece prime esas kazançlarının SGK’ya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması hâlinde düzenlenen muhtasar ve prim hizmet beyannameleri için her bir işyeri bazında ve beyanname döneminde olmak üzere aylık asgari ücretin onda birinden az, iki katından fazla olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında, idari para cezası uygulanacaktır.
ÖRNEK 5: Bilanço esasına göre defter tutan (A) Limited Şirketi ait (B) işyerinde çalışan 5 sigortalının 2020/Temmuz ayına ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prime esas kazançlarının toplam 970,00 TL eksik bildirildiğinin 30/9/2020 tarihinde SGK’nın denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler sonucu anlaşıldığı varsayıldığında, 2.943,00/10=294,30 = 294,00 TL ≥ 970 ≥ 5.116,00 TL anılan işveren aleyhine 970,00- TL tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
6- Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunun, gerçeğe aykırı bildirilmesi durumunda aylık brüt asgari ücreti geçmemek şartıyla her bir işyeri için sigortalı başına brüt asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır. Cezanın uygulanmasına pilot iller hariç Tüm Türkiye’ de 2018/Temmuz ayına ilişkin beyannameden itibaren başlanacaktır. Pilot illerde ise, pilot il uygulamasına dahil edilen aydan itibaren başlanmıştır.
ÖRNEK 6: (A) işverenine ait Bursa’daki işyerinde çalıştırılan 4 adet sigortalının, 2020/Temmuz ayına ilişkin muhtasar prim ve hizmet beyannamesinde meslek adı ve kodunun, gerçeğe aykırı bildirilmesi halinde anılan işveren aleyhine, 4 sigortalı için sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Kaynak: TÜRMOB Mevzuat Sirküleri 19.08.2020/164
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
