Kıdem tazminatı, işçilerin iş akdinin sona ermesi durumunda hak kazandıkları önemli bir mali haktır. 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi, kıdem tazminatına ilişkin hükümleri detaylı bir şekilde düzenlemiştir. Bu yazıda, kıdem tazminatının ödeme süresi, kesintiler ve hesaplama kriterlerine dair detaylı bilgiler sunulmaktadır.
Kıdem Tazminatının Ödenmemesi Durumu
Zamanında Ödeme ve Faiz Uygulaması
Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda, ödenmeyen süre için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden faiz ödenmesine hükmedilir. Bu düzenleme, işçinin mağduriyetini gidermeyi ve işverenin ödeme yükümlülüğünü zamanında yerine getirmesini sağlamayı amaçlar.
Kıdem Tazminatı Süresi ve Artırılması
30 Günlük Tazminat Süresi
1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi, kıdem tazminatının her yıl için 30 günlük ücret üzerinden hesaplanacağını belirtmektedir. Ancak bu süre: Toplu İş Sözleşmeleri ile hizmet akitleri veya toplu iş sözleşmeleri ile işçi lehine artırılabilir.
Kıdem Tazminatındaki Kesintiler
Damga Vergisi Haricinde Kesinti Yok
Kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesilmektedir. Bunun dışında SGK primi, İşsizlik sigortası primi ve gelir vergisi ile başka bir kesinti yapılması mümkün değildir. Bu durum, işçinin tazminat hakkının korunmasını hedeflemektedir.
Kıdem Tazminatı Hesabına Dahil Edilen Ücretler
Kıdem tazminatının hesaplanmasında işçinin net ücretine ek olarak düzenli ödenen bazı yan haklar da dikkate alınır. Aşağıdaki ödemeler kıdem tazminatı hesabına dahildir:
Ücret ve Yardımlar:
-Net ücret
-Yemek yardımı, gıda yardımı, yakacak yardımı
-Eğitim yardımı, konut yardımı, giyecek yardımı
-Erzak yardımı, sosyal yardım niteliğindeki ayakkabı veya bedeli
–Tazminat ve Primler:
-Kasa tazminatı, unvan tazminatı, yıpranma tazminatı
-Mali sorumluluk tazminatı, devamlı ödenen primler
–Diğer Yardımlar:
-Aile yardımı, çocuk yardımı
-Taşıt yardımı, sağlık yardımı
-Temettü, havlu ve sabun yardımı (işyerinde kullanılacaksa hariç)
Kıdem Tazminatı Hesabına Dahil Edilmeyen Ücretler
Bazı ödemeler, kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilmez. Bu ödemeler genellikle düzensiz veya bir defaya mahsus yapılan ödemeler ile ek haklardan oluşur:
Tatiller ve İzinler:
Yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti
Sosyal Yardımlar:
-Evlenme yardımı, doğum yardımı, ölüm yardımı
-Bayram harçlığı, hastalık yardımı
Düzensiz Ödemeler:
-Jestiyon ödemeleri, teşvik ikramiyeleri, jübile ikramiyeleri
-Seyahat primleri, devamlılık göstermeyen primler
Diğer:
-Fazla çalışma ücreti, iş arama yardımı, harcırah
-Bir defalık verilen ikramiyeler
-İş elbisesi ve koruyucu malzeme bedelleri
Özet:
Kıdem tazminatına ilişkin hesaplama ve ödeme süreçlerinde işverenlerin dikkat etmesi gereken başlıca hususlar şunlardır:
Ödeme Süresi:
Kıdem tazminatı zamanında ödenmelidir. Aksi halde, mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden faiz ödenmesi zorunludur.
Hesaplama Kriterleri:
Düzenli ve sürekli ödemeler hesaba dahil edilirken, düzensiz ve bir defaya mahsus yapılan ödemeler tazminata dahil edilmez.
Kesintiler:
Kıdem tazminatından yalnızca damga vergisi kesilir.
İşçilerin hak kaybı yaşamaması ve işverenlerin hukuki yaptırımlarla karşılaşmaması için kıdem tazminatı hesaplama ve ödeme süreçlerinde titizlikle hareket edilmesi gerekmektedir. Bu süreçte uzman bir mali müşavir veya iş hukuku danışmanından destek alınması, her iki tarafın da haklarının korunmasına katkı sağlar.
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER
Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.