E-ticaretin yaygınlaşmasıyla birlikte işletmeler satışlarını yalnızca fiziksel mağazalarla sınırlı tutmuyor. Facebook, Instagram ve benzeri sosyal medya platformları üzerinden gerçekleştirilen satışlarda da belge düzeni, Vergi Usul Kanunu (VUK) kapsamında önem taşıyor. Bu yazımızda, internet üzerinden yapılan düşük tutarlı satışlar için yazar kasa fişi (ÖKC fişi) kesmenin yeterli olup olmadığı sorusuna yasal çerçevede yanıt veriyoruz.
E-Ticaret Satışları ve Vergisel Yükümlülükler
İnternet üzerinden yapılan satışlar, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca mesafeli satış sözleşmesi kapsamında değerlendirilmektedir. Bu tür satışlarda taraflar fiziken bir araya gelmez; sipariş, ödeme ve teslim süreçleri uzaktan yürütülür.
Fatura Düzenleme Zorunluluğu
Vergi Usul Kanunu’nun 232. maddesine göre, birinci ve ikinci sınıf tüccarların aşağıda belirtilen kişi ve kurumlara satış yapması durumunda fatura düzenlemesi zorunludur:
- Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara
- Serbest meslek erbabına
- Basit usule tabi mükelleflere
- Defter tutan çiftçilere
- Vergiden muaf esnafa
Bunun yanında mesafeli sözleşmelerle yapılan her türlü satış için, bedeli ne olursa olsun fatura düzenlenmelidir. Yani internetten 50 TL’lik bir satış yapsanız bile, bu satış için ÖKC fişi değil, fatura düzenlenmesi gerekir. Konuyla ilgili aşağıdaki özelgedeki yasal dayanakları inceleyebilirsiniz.
İade Süreçleri Açısından Belge Düzeni
385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, mesafeli satışlarda iade işlemleri için faturanın altına iade bölümü eklenmesini zorunlu kılar. Fatura düzenlenip müşteriye gönderilmeli; iade durumunda bu belgenin bir nüshası, iade bölümü doldurularak satıcıya geri gönderilmelidir. Bu uygulama, iadelerin yasal olarak geçerli şekilde belgelenmesini sağlar.
Sosyal Medya Üzerinden Satışlarda Durum
Facebook, Instagram gibi sosyal medya platformları üzerinden gerçekleştirilen satışlar da mesafeli satış kapsamındadır. Dolayısıyla bu satışlar için de aşağıdaki özelgedeki yasal dayanaklar çerçevesinde ÖKC fişi düzenlenmesi yeterli değildir, mutlaka fatura düzenlenmelidir.
10 Soru 10 Cevap
- İnternet üzerinden yapılan satışlarda fatura kesmek zorunlu mu?
Evet, aşağıdaki özelge kapsamındaki satışlarda satışın bedeline bakılmaksızın fatura düzenlenmelidir. - Ödeme kapıda alınıyorsa fatura kesilmeli mi?
Evet, aşağıdaki özelge kapsamındaki satışlar mesafeli satış kapsamındadır ve fatura zorunludur. - ÖKC fişi fatura yerine geçer mi?
Hayır, mesafeli satışlarda geçmez. - İade işlemleri için fatura üzerinde ne yapılmalı?
Faturanın altına iade bölümü eklenmelidir. - Sosyal medya üzerinden satışlarda fatura düzenlenir mi?
Evet, bu da e-ticaret kapsamındadır ve fatura düzenlenmelidir. - Fatura düzenleme süresi nedir?
Teslim tarihinden itibaren en geç 7 gündür. - Tutar düşükse fatura zorunlu mu?
Evet, mesafeli satışta tutar önemli değildir. - İade formu yerine sadece fiş yeterli midir?
Hayır, fatura ve iade bölümü gereklidir. - Hangi yasal dayanakla fatura zorunludur?
213 sayılı VUK ve 385 Sıra No.lu Tebliğ ile zorunludur. - Fatura kesilmezse cezası var mı?
Evet, usulsüzlük cezası uygulanabilir.
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-105[VUK-1-23332]-32506 09.01.2020
Konu : İnternet ortamında yapılan satışlarda fatura yerine ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenip düzenlenemeyeceği.
İlgi : 18/12/2019 tarih ve … evrak kayıt numaralı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; giyim ürünleri satışını mağaza dışında Facebook ve Instagram üzerinden de yaptığınız, kargo şirketi tarafından kapıda ürünün teslimi esnasında ürün bedelinin alıcıdan tahsil edildiği, ürün bedellerinin en fazla 150 TL civarında olduğu belirtilerek yaptığınız satışlara istinaden fatura yerine ödeme kaydedici cihaz fişinin düzenlenmesinin yeterli olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
– 227 nci maddesinin birinci fıkrasında, “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.”,
– 229 uncu maddesinde, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.”,
– 231 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde, “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.”,
– 232 nci maddesinde, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2. Serbest meslek erbabına;
3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;
4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5. Vergiden muaf esnafa.
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlara da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.
…”
hükümlerine yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “4 – Kapıdan veya Mesafeli Sözleşme Düzenlenerek Yapılan Satışlarda İade İşlemlerinde Belge Düzeni” başlıklı bölümünde, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 9/A maddesinde mesafeli sözleşmelerin; yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmeler olarak tarif edildiği belirtilerek “Bundan böyle, sadece kapıdan ve mesafeli sözleşmeler düzenlenerek yapılan satışlara ilişkin iade işlemleri için Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden iade bölümünün yer alacağı bir faturanın düzenlenmesi ve en az iki örneğinin müşteriye malla beraber gönderilmesi uygun görülmüştür.
Söz konusu faturanın alt kısmına açılacak iade bölümünde;
– Malı iade edenin adı soyadı, adresi, imzası,
– İade edilen mala ilişkin cins, miktar, birim fiyat ve tutar yer alacaktır.
Bu şekilde düzenlenen fatura malla beraber müşteriye gönderildiğinde müşteri malı iade etmek isterse iadeye ilişkin bölümü dolduracak ve iki örnek olan faturanın bir örneğini mal ile birlikte malı satana geri gönderecek, bir örneği kendinde kalacaktır.” açıklaması yapılmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; internet üzerinden yaptığınız satışlar mesafeli sözleşme kapsamında değerlendirileceğinden, bu satışlarınız için tutarına bakılmaksızın fatura düzenlemeniz gerekmektedir.
…
ÖNERİLEN DİĞER İÇERİK
İnternetten Yapılan Satışlarda Fatura mı, Ödeme Kaydedici Cihaz Fişi mi Kesilmeli?
E-Ticarette yapılacak stopajın oranı nedir?
E-Ticaret yapanlar GEKAP beyanı vermek zorunda mıdır?
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
