Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesi, yıllık gelir vergisi beyannamesinde bağış ve yardımların vergi matrahından indirilebilmesi için açık kurallar koyar. Bu indirimden yararlanmak isteyen mükelleflerin bağışlarını belgelerle ispatlaması zorunludur. Ancak hangi belgelerin yeterli olduğu, nasıl düzenleneceği ve hangi durumda fatura kesileceği gibi detaylar sıkça karıştırılmaktadır. İşte bağışların belgelendirilmesine ilişkin temel esaslar:
1. Bağışın Tevsik Edilmesi (Belgelenmesi) Nedir?
Mükellefler, indirim konusu yapmak istedikleri bağışları, bağışı kabul eden kurum ve kuruluşlardan alacakları resmi belgelerle tevsik etmek zorundadır. Yani, bağışı yapan kişinin kendi belgelendirme yapmasına gerek yoktur.
Önemli: Bağışı yapılan malın edinimine ilişkin belgeler varsa, bunların ayrıca saklanması gerekir.
2. Geçerli Belgeler Nelerdir?
İlgili kurum veya kuruluştan alınan belgeler, Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 257. maddesi kapsamında, indirim için geçerli belge olarak kabul edilir. Bu belgeler şunlar olabilir:
- Makbuz
- Bağış kabul belgesi
- Dernek veya vakıf tarafından düzenlenen resmi evrak
3. Mal Bağışı Durumunda Fatura Zorunluluğu
Eğer bağış mal şeklinde yapılmışsa, bazı özel kurallar geçerlidir:
- Bağış konusu mal mutlaka fatura ile belgelendirilmelidir.
- Fatura, malın bağışlandığı dernek ya da vakıf adına kesilmelidir.
- Faturada, bağışın maliyet bedeli yer almalıdır (KDV hariç).
- Ayrıca, “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ifadesi faturada açıkça yazılmalıdır.
- Taşımada sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunludur.
Not: Bu kural, bağışa konu malın bedeli fatura düzenleme sınırının altında kalsa bile geçerlidir.
4. Dernek ve Vakıf Yükümlülükleri
Bağışı kabul eden dernek veya vakıf:
- Kendi mevzuatına uygun bağış belgelerini düzenlemekle yükümlüdür.
- Bu belgelerin bir örneğini bağış yapan kişiye vermelidir.
- Fatura gibi belgeleri muhafaza etmek zorundadır.
10 Soru 10 Cevap:
1. Bağışların vergiden düşülebilmesi için belge şart mı?
Evet, bağış mutlaka ilgili kurumdan alınan belge ile tevsik edilmelidir.
2. Bağışı yapan kişi kendi belgesini düzenlemek zorunda mı?
Hayır. Belgelendirme bağışı kabul eden kurum tarafından yapılır.
3. Hangi belgeler geçerli kabul edilir?
Makbuz, bağış kabul belgesi veya kurumun kendi mevzuatına göre düzenlediği evraklar.
4. Mal bağışı için fatura gerekir mi?
Evet. Fatura düzenlenmesi zorunludur, bedel düşük olsa dahi.
5. Fatura nasıl düzenlenir?
Bağışı kabul eden dernek/vakıf adına, maliyet bedeli üzerinden ve KDV’siz şekilde.
6. Faturada özel bir ifade gerekiyor mu?
Evet: “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.”
7. Sevk irsaliyesi düzenlemek gerekir mi?
Evet, mal taşınıyorsa sevk irsaliyesi düzenlenmelidir.
8. Bağışla ilgili eski faturalar saklanmalı mı?
Evet. Malın edinimine dair belgeler saklanmalıdır.
9. Bağış yapılan kurum belgeyi vermek zorunda mı?
Evet, mevzuata uygun belge düzenlenmeli ve bağışçıya bir örneği verilmelidir.
10. Belgeler nereye sunulur?
Gelir vergisi beyannamesinde matrah indirimi için kullanılmak üzere beyannameye eklenir veya gerektiğinde ibraz edilir.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI TARAFINDAN SUNULAN ÖZET BİLGİ
Gelir Vergisi Kanununa göre bağış ve yardımların belgelendirilmesi nasıl olacaktır?
Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinde yapılan düzenleme çerçevesinde, yıllık beyannamede yer alacak gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılacak işlemlerde mükelleflerce yapılan bağış ve yardımların ilgili kurumlardan alınacak belgelerle tevsik edilmesi yeterlidir. Bağışı yapan tarafından bir belge düzenlenmesine gerek bulunmamakta olup, varsa bağış yapılan malın edinimine ilişkin belgelerin saklanması zorunludur.
Bu kurum ve kuruluşlardan alınacak belgeler 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257 nci maddesindeki yetkiye istinaden indirim için geçerli belge olarak kabul edilecektir.
Gelir Vergisi Kanununun 40. maddesine eklenen hüküm çerçevesinde indirim konusu yapılacak bağışlar, bağışa konu mal bedeli Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura düzenleme sınırının altında kalsa dahi mutlaka fatura ile belgelendirilecek ve ayrıca taşıma için sevk irsaliyesi düzenlenecektir.
Bağışlanan mala ilişkin bilgileri eksiksiz olarak içerecek fatura, bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenecektir. Mal bedeli olarak faturada, bağışa konu malın maliyet bedeli (yüklenilen katma değer vergisi hariç) yazılı olacaktır.
Faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresinin yer alması zorunludur.
Dernek ve vakıflar kendi mevzuatlarının öngördüğü belgeleri düzenleyecek ve bağış yapanlara bir örneğini vereceklerdir. Ticari faaliyetle uğraşanlarca düzenlenen faturalar dernek ve vakıf tarafından muhafaza edilecektir.
Bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde değeri nasıl tespit edilecektir?
Gelir vergisi mükellefleri tarafından bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır.
Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.
Gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde, cari yılda indirim konusu yapılamayan bağış ve yardımlar sonraki yıllara devredebilir mi?
Gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kazancın yetersiz olması nedeniyle cari yılda indirim konusu yapılamayan bağış ve yardımlar sonraki yıllarda indirim konusu yapılamamaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanununa göre üniversitelere yapılan nakdi ve ayni bağışlar indirim konusu yapılabilir mi?
Üniversite tüzel kişiliği adına (vakıf üniversiteleri de dâhil) yapılacak her türlü nakdi ve ayni bağışların tamamı, beyannamede ayrıca gösterilmek şartıyla gelir vergisi matrahının veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.
Kurumlar Vergisi Kanununa göre %5 ile sınırlı indirilecek bağış ve yardımlarda, kurum kazancından indirim konusu yapılacak bağışın miktarı nasıl hesaplanacaktır?
Ticari bilanço kârı – (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)
ÖNERİLEN VİDEO
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
