Örneğin, Türkiye’de tam mükellef olan (C) A.Ş.’nin 13/1/2024 tarihi itibarıyla üç tam yıldır aktifinde bulunan ve aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %80’i tam mükellef olmayan (D), (E) ve (F) anonim veya limited şirket mahiyetindeki şirketlere iştirakten oluşmaktadır. Söz konusu yurt dışı iştiraklerinin bilançoda görülen kayıtlı değeri 4.000.000 TL, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı ise 5.000.000 TL’dir. (E) A.Ş.’nin bu şirketlerin sermayesine iştirak payları da aşağıdaki gibidir:
-(D) Şirketinin sermayesi 5.000.000 TL, (C) A.Ş.’nin sermaye payı 2.500.000 TL
-(E) Şirketinin sermayesi 2.000.000 TL, (C) A.Ş.’nin sermaye payı 1.000.000 TL,
-(F)Şirketinin sermayesi 10.000.000 TL, (C) A.Ş.’nin sermaye payı 500.000 TL’dir.
Bu takdirde, (C) A.Ş.’nin (F) Şirketindeki sermaye payı %5 olduğundan ve bu iştirak payı dışındaki iştiraklerin (C) A.Ş.’nin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamına oranı [(2.500.000+1.000.000)/5.000.000=] %70 olacağından, bu kurum istisna uygulaması için gereken şartları taşımamaktadır. Bu nedenle, yurt dışı iştirak hisselerinin satışından elde edilecek kazançlar istisnadan yararlanamayacaktır.
Ancak, (C) A.Ş.’nin (F) Şirketi dışında kalan diğer şirketlere iştirak etmesi nedeniyle, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı %75 şartını taşıyor olsaydı, (F) şirketine ait iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için de istisnadan yararlanılabilecekti.
Anonim Şirketlerin Yurt Dışı İştirak Hissesi Satışında Kurumlar Vergisi İstisnası: 20 Soru – 20 Cevap
1. Hangi kurumlar bu istisnadan faydalanabilir?
Cevap:
Sadece tam mükellefiyete tabi anonim şirketler faydalanabilir.
2. İştirak edilen yurt dışı şirketin hangi türde olması gerekir?
Cevap:
İştirak edilen şirketin anonim veya limited şirket niteliğinde olması gerekir.
3. Yurt dışı iştiraklerin Türkiye’de tam mükellef olması istisnayı etkiler mi?
Cevap:
Evet. Yurt dışı iştirak tam mükellef değilse istisna uygulanabilir.
4. İştirak hisselerinin aktif süresi ne kadar olmalıdır?
Cevap:
En az iki tam yıl (730 gün) boyunca aktif hesaplarda yer almış olmalıdır.
5. Aktif toplamının %75 şartı ne anlama gelir?
Cevap:
Nakit dışındaki aktif toplamının %75 veya fazlasının yurt dışı iştirak hisselerinden oluşması gerekir.
6. %75 oranı nasıl hesaplanır?
Cevap:
Yurt dışı iştirak hisselerinin toplam değeri, nakit dışı aktif toplamına bölünerek hesaplanır.
7. Şirket, yurt dışı iştirakin sermayesinin ne kadarına sahip olmalıdır?
Cevap:
Her bir yurt dışı iştirakin en az %10’una iştirak etmiş olmalıdır.
8. Bu %10 şartı, her iştirak için ayrı mı aranır?
Cevap:
Evet. Her bir iştirak için ayrı ayrı %10 sahiplik aranır.
9. Süre şartı ne zaman başlar?
Cevap:
İştirak hissesinin aktif hesaplara alındığı tarih esas alınarak hesaplanır.
10. Sadece bazı iştirakler %10’u geçiyorsa istisna uygulanabilir mi?
Cevap:
Hayır. Her iştirak için %10 şartı sağlanmalı, aksi halde istisna uygulanmaz.
11. Nakit varlıklar istisna hesabına dahil edilir mi?
Cevap:
Hayır. Nakit varlıklar hariç olmak üzere hesap yapılır.
12. Şirket %75 oranını tutturamazsa ne olur?
Cevap:
İstisna uygulanmaz, satış kazancı kurumlar vergisine tabi olur.
13. %75 şartı sadece bir yıl mı aranır?
Cevap:
Evet. İştirak kazancının elde edildiği tarihte, bu oranın en az bir yıl süreyle sağlanmış olması gerekir.
14. Aynı şirkette birden fazla iştirak varsa her biri için ayrı değerlendirme yapılır mı?
Cevap:
Evet. Her bir iştirakin oranı ve katkısı ayrı ayrı analiz edilir.
15. İştirak edilen şirket iflas etmişse istisna uygulanır mı?
Cevap:
İstisna, iflas veya faaliyet dışı kalma durumunda geçerli olmaz.
16. Türkiye’de limited şirketler bu istisnadan yararlanabilir mi?
Cevap:
Hayır. Sadece anonim şirketler bu istisnadan faydalanabilir.
17. Satış kazancı hangi vergiden istisnadır?
Cevap:
Kurumlar vergisinden istisnadır. Gelir vergisiyle ilgisi yoktur.
18. Şirket, bazı iştirak hisselerini satıp bazılarını tutarsa istisna uygulanır mı?
Cevap:
Satılan hisseler için gereken tüm şartlar sağlanmışsa, sadece onlara özel olarak istisna uygulanabilir.
19. %5 paya sahip olunan bir iştirakten elde edilen kazanç istisna olur mu?
Cevap:
Hayır. %10’un altında olan paylar istisnaya konu olamaz.
20. Şartlardan biri eksikse diğerleri tam olsa da istisna uygulanır mı?
Cevap:
Hayır. Tüm şartlar birlikte sağlanmalıdır; biri eksikse istisna uygulanamaz.
ÖNERİLEN VİDEO İÇERİK
Kaynak: GİB 2024 Kurumlar Vergisi Düzenleme Rehberi Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
