Ana Sayfa Muhasebe Anayasa Mahkemesinin Kendi Elektriğini Üretenlerden Alınan Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisine İlişkin...

Anayasa Mahkemesinin Kendi Elektriğini Üretenlerden Alınan Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisine İlişkin Başvuru Kararı

958
0

Anayasa Mahkemesinin Kendi Elektriğini Üretenlerden Alınan Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisine İlişkin Başvuru Kararı

ÖZET

Anayasa Mahkemesi, 25/10/2018 tarihli ve 2015/941 Başvuru Numaralı Kararı’nda kendi ürettiği elektrik ve kok gazını tüketenler yönünden 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda verginin konusu, mükellefi, sorumlusu, matrahı, oranı ile beyan ve ödeme usulü konusunda   açık   bir   düzenleme   bulunmadığından   elektrik   ve   havagazı   tüketiminin vergilendirilmesi yoluyla mülkiyet hakkına müdahale edildiği yönünde karar vermiştir.

Anayasa Mahkemesi Kararını, somut olayda başvurucunun kendi ürettiği elektrik ve kok gazını tükettiği için verginin matrahının belirlenebileceği bir alım-satım ilişkisi ve satış bedeli bulunmaması gerekçesine dayandırmıştır.

—Ana iştigal konusu çelik üretimi yapmak olan başvurucu, demir cevherini saf çelik hâline getirmek için gerekli karbonu edinmek üzere ihtiyaç duyduğu kok kömürünü, ithal ettiği   taş kömürünü   işlemek  suretiyle   elde  etmektedir.   Başvurucu ayrıca, taş kömüründen kok kömürü  elde  edilirken  ortaya  çıkan  kok  gazını  elektrik  ve  buhar  üretiminde  veya  doğrudan eritme  işlemlerinde  kullanmaktadır.  Başvurucu,  böylelikle  elektrik  enerjisi  ve  gaz  ihtiyacını kendi imkânlarıyla karşılamaktadır.

—Payas Belediyesi (Belediye), başvurucu Şirketin bu şekilde elektrik ve havagazı tüketmiş olması nedeniyle 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 34. ila 39.  maddelerinde  düzenlenen  hükümlere  dayanarak  başvurucu  Şirketten  elektrik  ve  havagazı tüketim vergisini ödemesini istemiştir.

—Kendi ürettiği elektrik ve kok gazını tüketenler yönünden 2464 sayılı Kanun’da verginin konusu, mükellefi, sorumlusu, matrahı, oranı ile beyan ve ödeme usulü konusunda   açık   bir   düzenleme   bulunmadığından   elektrik   ve   havagazı   tüketiminin vergilendirilmesi yoluyla mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin kanuna dayanmadığını öne sürmektedir.

—Başvurucu    Şirket, elektrik   ve   kok   gazı   tüketiminin vergilendirilmesiyle ilgili olarak 2012, 2013 ve 2014 dönemleri için çeşitli tarihlerde ihtirazı kayıtla Belediyeye beyannameler vermiş ve bu beyannamelere istinaden Belediyece farklı dönemlere ilişkin elektrik ve havagazı vergisi tahakkuk ettirilmiştir. Tahakkuk tutarlarının birkısmı elektrik tüketimine, bir kısmı isekok gazı tüketimine ilişkin olup anılan tahakkuk tutarları farklı tarihlerde Şirketçe Belediyeye ödenmiştir.—Başvurucu;  kendi  ürettiği  elektrik  ve  kok  gazını  tüketenler  yönünden  2464  sayılı Kanun’da  verginin  konusu,  mükellefi,  sorumlusu,  matrahı,  oranı  ile  beyan  ve  ödeme  usulü konusunda   açık   bir   düzenleme   bulunmadığından   elektrik   ve   havagazı   tüketiminin vergilendirilmesi  yoluyla  mülkiyet  hakkına  yapılan  müdahalenin  kanuna  dayanmadığını  öne sürmektedir.

—Öte yandan 213 sayılı Kanun’un 8.  maddesinde, vergi kanunlarına  göre kendisine vergi borcu terrettüp eden gerçek ve tüzel kişi verginin mükellefi, verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişi ise vergi sorumlusu olarak tanımlanmaktadır. 2464 sayılı Kanun’unelektrik ve havagazı tüketim vergisinin ödenmesinde  vergi   sorumluluğu   esasına  dayandığı   görülmektedir.   Buna  göre  vergi sorumlusu, vergi mükellefine yaptığı satış  bedeli  üzerinden  vergiyi  hesaplayarak  vergiyi  tahsil  etmekte  ve  ilgili  belediyeyeyatırmaktadır.  Başvuruya  konu olayda  kendi  ürettiğini  tüketen  mükellefler yönünden  ise  bir satım ilişkisi ve haliyle vergi sorumlusu olarak nitelenebilecek bir tedarikçi ve dağıtıcı kuruluş  bulunmamaktadır. Kanun,  verginin  tahsil  yöntemini      vergi      sorumluluğu        esasına   dayandırmakla   birlikte   vergi   sorumlusunun bulunmadığı durumlarda verginin nasıl tahsil edileceği, bir başka anlatımla bu hâlde verginin mükellef tarafından mı beyan edilmesi gerektiği belirsizdir. Tahsil usulüne ilişkin bu belirsizlik, beyanname verilmemesi durumunda mükellefin idari yaptırımla karşılaşmasına sebep olabilecek niteliktedir.

—Elektrik ve havagazı tüketim vergisi, 2464 sayılı Kanun’un 34. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.

—Somut  olayda  başvurucu,  elektrik  enerjisini  tedarik  eden  ve  havagazını  dağıtan  bir kuruluştan  temin  etmek  yerine  kendi  ürettiği  elektriği  ve  kok  gazını  tüketmektedir.  İhtilaf, elektrik  ve  havagazı  vergisinin  ödenmesinde  matrahın  belirlenmesi  ve  ödenmesi  gereken verginin beyan ve tahsilinin başvurucu açısından belirli ve öngörülebilir nitelikte olup olmadığı noktasındadır.

—2464  sayılı  Kanun’un 37.  maddesinde  elektriğin iletimi,  dağıtımı  ve  perakende  satış hizmetlerine ilişkin bedelleri hariç olmak üzere elektrik enerjisi satış bedeli ile havagazının satış bedeli  verginin  matrahı  olarak  belirlenmiş;  38.  maddesinde  ise  bu  matraha  uygulanacak nispetler açıklanmıştır. Kanun, düzenleme şekli itibarıyla verginin hesaplanması için bir satış bedelinin varlığını gerekli kılmaktadır.  Somut  olayda  başvurucu kendi ürettiği elektrik ve kok gazım tükettiği için verginin matrahının belirlenebileceği bir alım-satım ilişkisi ve satış bedeli bulunmamaktadır.

—Daire, konuyla ilgili Yönetmelik hükmünden de hareketle vergilendirmeye esas alınacak matrahın yükümlü şirketin ürettiği elektriğin maliyet fiyatına en yakın değer olan otoprodüktör firmaların TEDAŞ’a enerji satış fiyatı olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca belirlenen fiyat olması gerektiğini ifade ederek yorum yoluyla verginin matrahını takdir etmiştir.

—Bu  durum  Dairenin  de  kabul  ettiği  gibi  vergi  matrahının  belirlenmesinde  kanuni bir açıklık bulunmadığını, dolayısıyla kendi ürettiği elektriği tüketen vergi mükellefleri açısından vergi  matrahının  tespitinde  bir  belirsizlik  olduğunu  ortaya  koymakta  ve  takdire  dayalı uygulamalara izin vermektedir.

—Bu  durumda  somut  olayda  başvurucunun  kendisinin  ürettiği  elektrik  ve  havagazı tüketim      vergisinin      esaslı  unsurlarının  kanunla      belirli      ve  öngörülebilir  bir  biçimde düzenlenmemiş olması nedeniyle mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin Anayasa’nın 13., 35.ve 73. maddelerinde öngörülen kanunilik ilkesini ihlal ettiği sonucuna varılmıştır.

—Mülkiyet   hakkının   ihlal   edildiğine   ilişkin   iddianın   KABUL   EDİLEBİLİROLDUĞUNA OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

—Kararın   bir   örneği   mülkiyet   hakkının   ihlalinin   sonuçlarının ortadan kaldırılması   için   yeniden   yargılama yapılmak   üzere   Hatay   1.   Vergi   Mahkemesine gönderilecektir.

Saygılarımızla…

“Anayasa  Mahkemesinin  25/10/2018  Tarihli  ve  2015/941  Başvuru  Numaralı  Kararı” için tıklayınız…

 

 

 


Kaynak: turmob.org.tr
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


Önceki İçerik7143 Sayılı Yapılandırma Kanunu’na Göre, SGK Yapılandırmaları Bozulanlara Yeni Hak Tanındı
Sonraki İçerikDefter Beyan Sistemine Tekrar Başvuru ile İlgili Duyuru

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz